5 vragen over belang van de Navo voor de landbouw

De Navo bemoeit zich met landbouw en voedselzekerheid, omdat tijdens de oorlogen in onder meer Soedan en Oekraïne is gebleken dat vernietiging van landbouwgronden en logistieke infrastructuur wordt gebruikt om landen te destabiliseren en de voedselvoorziening te blokkeren.

Klimaatverandering kan hetzelfde effect hebben en zorgen voor nieuwe conflicten. Voedsel is ook een diplomatiek wapen geworden. Rusland gebruikt bijvoorbeeld graanexporten als ruilmiddel in Afrika.

Welke visie heeft de Navo op de landbouw?

De Navo zet in op stimuleren van regeneratieve landbouw. Niet als milieumaatregel, maar als een middel om veiligheid, stabiliteit en veerkracht te versterken in een wereld waar klimaat, voedsel en veiligheid meer met elkaar zijn verweven. Door het versterken van de voedselzekerheid en veerkracht wordt maatschappelijke instabiliteit voorkomen. Dit vermindert de mogelijkheid dat militaire interventie nodig is om de stabiliteit in een land terug te brengen.

Zijn er nog andere militaire overwegingen?

Jazeker. Navo-missies vinden vaak plaats in kwetsbare of droge gebieden. Duurzame lokale landbouw kan militaire operaties ondersteunen met lokale voedselbevoorrading. Dat vermindert logistieke risico’s tijdens missies. Regeneratieve landbouw kan bijdragen aan duurzaam landgebruik op militaire bases of oefenterreinen, waar ecologisch herstel gewenst is.

Op welke gebieden zet de Navo zich in voor de landbouw?

De Navo ondersteunt via samenwerkingsprogramma’s en onderzoeksprojecten indirect maatregelen die regeneratieve landbouw mogelijk maken of versterken. De organisatie monitort klimaatrisico’s, zoals overstromingen en landverschuivingen, en ontwikkelt strategieën om landen en troepen daartegen te wapenen.

Welke aandachtspunten zijn er nog meer?

Cruciaal is ook het ondersteunen van het herbeplanten en reinigen van door oorlogsvoering verontreinigde gebieden. Tot 2026 loopt er in Oekraïne een onderzoeksproject om met fytotechnologie zware metalen en olie uit de bodem te halen.

Wordt er volgende week in Den Haag gesproken over landbouw?

Tussen de regeringsleiders zal het vooral gaan over versterking van de Navo als militair bondgenootschap. Op donderdag organiseren het Instituut Clingendael en Wageningen University & Research een symposium over de Nederlandse, Europese en wereldwijde voedselzekerheid en de relatie tot onze veiligheid.