Klauw en uier verdienen meer aandacht

Klauw- en uiergezondheidsproblemen zijn complex. Ze ontstaan door een samenspel van meerdere factoren. Een succesvolle aanpak vraagt volgens de RDA om een langdurige, multidisciplinaire samenwerking tussen veehouders, dierenartsen en andere erfbetreders. 'Fokkerij, huisvesting, voeding en management. Het is allemaal van invloed op het welzijn van het dier of de koppel, en het laaghangende fruit is hier wel geplukt', geeft RDA-lid Jeannette van de Ven aan.

Door het gebrek aan representatieve data is het echter lastig om preventieve maatregelen te treffen en effectief te benchmarken. Het ontbreken van betrouwbare gegevens bemoeilijkt ook de bestrijding van niet-gereguleerde infectieziekten. Sommige hiervan kunnen, als ze niet op tijd worden aangepakt, uitgroeien tot een bedreiging voor een hele sector.

Als voorbeelden noemt Van de Ven het PED-virus, coryza, Mycoplasma bovis en zeefbeentumoren bij kleine herkauwers. Om deze niet-gereguleerde ziekten – waarvoor een sector zelf verantwoordelijk is?– effectief te bestrijden, is volgens de RDA een regionale of nationale aanpak nodig waarvan tijdige en voldoende monitoring essentieel is.

'De diergezondheidszorg in Nederland bevindt zich op een hoog niveau, maar de vraag is welke stappen nodig zijn om dit in de toekomst te kunnen blijven waarborgen', geeft Van de Ven aan. De RDA wijst op verschillende ontwikkelingen die de diergezondheid onder druk kunnen zetten, zoals veranderingen in de biodiversiteit en het klimaat. Daardoor kunnen nieuwe infectieziekten opduiken of endemisch worden, zoals vogelgriep.

'Diergezondheid draait niet alleen om de afwezigheid van ziekte. Het draait ook om het actief bevorderen van de algehele gezondheid van dieren', stelt Van de Ven. Daarom pleit de RDA voor een nationale diergezondheidsagenda waarin zowel bedrijfsgebonden aandoeningen als niet-gereguleerde infectieziekten worden opgenomen.

Europese aanpak

In reactie op de zienswijze die de RDA op eigen initiatief heeft opgesteld, schrijft minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur dat zij onderkent wat de RDA signaleert, maar dat lopende initiatieven op het gebied van niet-gereguleerde dierziekten al invulling geven aan zo'n agenda. Daarnaast werkt de Europese Commissie aan nieuwe dierenwelzijnswetgeving. 'Ik ben voorstander van een Europese aanpak en wacht daarom die voorstellen af.'

Die reactie van minister Wiersma weerhoudt de RDA er echter niet van om in het voorjaar van 2025 een webinar te organiseren over de zienswijze 'Gezondheid van productiedieren op de agenda'. Van de Ven: 'We willen de urgentie van een gezondheidsagenda benadrukken. Die is echt nodig om in de toekomst stappen te kunnen zetten.'

Informatie bundelen

Digitalisering maakt het mogelijk om informatie die op verschillende plaatsen beschikbaar is te bundelen en om langs die weg inzicht te krijgen in wat nu per sector de meest urgente aandoeningen zijn. 'Per sector vaststellen wat het belangrijkst is en focus aanbrengen. Versnipperde aandacht is funest', vindt Van de Ven. 'Wat je het liefst wil, is dat die focus breed gedragen wordt door het bedrijfsleven, onderzoek en onderwijs.'

Een gezondheidsagenda biedt daarnaast volgens de RDA de mogelijkheid om van elkaar te leren en om 'evidence based' te werken. 'En natuurlijk is niet alles even succesvol. Zo eerlijk moeten we ook met elkaar zijn', besluit Van de Ven.