'Realisme in omgang met wolf nodig; weg met de oogkleppen'

Stap af van het soortenbeleid. Kijk breder, niet alleen naar één soort. Eén soort beschermen kan desastreuze gevolgen hebben voor een andere soort en voor onze samenleving.

Sinds ongeveer tien jaar is de wolf na 150 jaar terug in Nederland. Dat veroorzaakt veel discussie tussen voor- en tegenstanders. Nu leven er ruim 120 verdeeld over elf roedels in Nederland. Zeker 10 daarvan hebben minimaal 55 wolvenwelpen, naast 10 zwervende wolven. Deze populatie zal zich nog uitbreiden.

150 jaar gelden woonden er 5 miljoen mensen in Nederland, nu 18 miljoen. Destijds was er veel minder infrastructuur dan nu. De aanleg van nieuwe huizen, industrieterreinen en wegen is allemaal ten koste gegaan van agrarische grond en soms van natuur. Dit alles heeft een enorme versnippering tot gevolg gehad. Je kunt je afvragen of er nog voldoende leefgebied is voor mensen en de bovengenoemde aantallen wolven.

Het is dan niet meer dan logisch dat er regelmatig wolven overdag worden gezien vanwege die versnipperde en te kleine leefgebieden. Je kunt je afvragen of dit natuurlijk gedrag is, want de wolf is toch schuw? Ook zijn door het verkeer het afgelopen jaar 19 wolven gedood, bijna 20 procent.

De vraag is nu hoe we ons landschap in Nederland invullen; waar we wonen, werken en recreëren. Hier en daar durven mensen de bossen niet meer in vanwege de aanwezigheid van de wolf. Hoe lossen we dit op? De populatie beperken door sterilisatie is misschien een humane optie.

Integraal natuurbeleid

Volgens mij moet er een integraal natuurbeleid komen. Daarmee bedoel ik dat we moeten afstappen van het soortenbeleid, zoals nu gebeurt met de wolf, maar ook met één specifieke plant of dier. We moeten breder kijken. Om een voorbeeld te noemen: wat is de impact van de aanwezigheid van een nest van een kiekendief op het beschermen van broedende weidevogels in de nabijheid van dat nest?

Ga met alle belanghebbenden van verschillende disciplines rond de tafel. Inventariseer wat er aan flora en fauna zit en of en hoe je dit in stand wilt houden. Kijk wat er wel en niet bij past en tref dan breedgedragen maatregelen, die in gezamenlijkheid moeten worden genomen. Dit kun je op een eerlijke en neutrale manier invullen in een matrix, waarop op de horizontale en verticale as de verschillende belangen kunnen worden ingevuld met plussen en minnen.

Ik denk dan aan zaken als de invloed op de biodiversiteit (vogels, vlinders), aan het risico voor recreanten en andere burgers en aan het risico voor de veiligheid van dijken, als er geen begrazing is. Maar ook: wat zijn de gevolgen als er geen begrazing van heidevelden is? Wat zijn de effecten op onze leefbaarheid en verkeersveiligheid?

Op basis van plussen en minnen ontstaat een evenwichtig beeld. Zo voorkomen we willekeur en wordt de emotie uit de discussie gehaald.

Dit opiniestuk is eerder gepubliceerd in Dagblad van het Noorden