Advies Ilvo: transporteer varkens voordat het 22 graden is

Voor het project 'Coolpigs' is het effect van de buitentemperatuur op hittestress bij varkens onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd in de zomer van 2021 en 2022. In 2021 waren er bijna geen dagen met hoge temperaturen, in 2022 wel.

Bij het onderzoek zijn de buitentemperaturen op het moment van het lossen van de varkens vastgelegd. Dat gebeurde bij buitentemperaturen tussen de 5 en ruim 35 graden Celsius. Bij ieder transport werd de mate van hittestress van de varkens exact vastgelegd.

Jagende ademhaling en kwijlen

'Een hittestressscore van boven de 60 is ongewenst', stelt Van den Broeke. 'Dan hebben de varkens een jagende ademhaling waarbij het hele lichaam beweegt. Wordt het nog erger, dan gaan ze ademhalen met de mond open en kwijlen.'

Uit het onderzoek komt naar voren dat een hittestressscore boven de 60 uitkomt bij een buitentemperatuur van 22,5 graden Celsius. 'Die temperatuur bereik je op hete dagen meestal niet voor 9 tot 10 uur in de ochtend. Dus meestal kun je de varkens aanvoeren voordat de temperatuur te hoog is', stelt de onderzoeker.

Vrachtwagens met dwarsventilatie

Bij het onderzoek is het transport met open vrachtwagens vergeleken met transport met vrachtwagens met dwarsventilatie. Het idee was dat dwarsventilatie beter zou uitpakken, maar dat was niet het geval. Het verschil is klein en niet significant, maar op open vrachtwagens is juist iets minder. 'Op een open wagen waait het mogelijk toch net wat beter door of mogelijk komt de capaciteit van de dwarsventilatie net wat tekort', verklaart Van den Broeke.

Verder merkt de onderzoeker op dat een transporttijd van minder dan een halfuur negatief uitpakt, omdat de dieren dan geen tijd krijgen om te herstellen van het opdrijven. Een transporttijd tot drie uur is niet nadelig, een wachttijd van langer dan een uur voor het lossen wel.

Vernevelen helpt flink

Een vernevelingsinstallatie in de wachtruimte is goed in te zetten om hittestress te verminderen. In het onderzoek zijn de varkens van een vrachtwagen na afladen gesplitst in twee groepen. Bij de ene groep werd de verneveling gedurende vijf minuten aangezet, bij de andere groep niet. Bij de groep waar de verneveling werd aangezet, daalde de gemiddelde hittestressscore van 39 naar 29. Bij de varkens zonder verneveling ging die van 39 naar 36.

Opvallend was het effect op de varkens met een hittestressscore van boven de 60. Het aantal varkens met een score van 60 nam af van 11 naar 1 procent. Na het vernevelen waren er geen varkens meer die kwijlden. Het aantal varkens met open mond daalde van 16 naar 3 procent.