EU trekt 140 miljard euro uit om hoge energieprijzen te compenseren

Von der Leyen wil een limiet stellen aan de winst die energiebedrijven maken. Het geld dat wordt 'afgeroomd' moet ten goede komen aan de lidstaten om de klap op te vangen. Op deze manier komt volgens Van der Leyen 140 miljoen euro beschikbaar.

Het stoort de commissievoorzitter dat deze bedrijven in extreme mate profiteren van de gestegen energieprijzen, waarbij ze zelf nog altijd goedkoop kunnen produceren, terwijl consumenten en ondernemers in financiële problemen komen.

'Deze bedrijven maken inkomsten waar ze nooit rekening mee hebben gehouden', stelde Von der Leyen. 'In onze sociale markteconomie is winst maken noodzakelijk, maar in deze tijden is het verkeerd om buitengewone recordwinsten te ontvangen, profiterend van oorlog over de rug van van de consument. In deze tijden moeten de winsten worden gedeeld en doorgesluisd naar degenen die deze meest nodig hebben.'

Fossiele energie

De commissievoorzitter wil niet dat de maatregelen zich beperken tot elektriciteitsproducenten. Ook de fossiele-brandstofindustrie moet een bijdrage leveren. 'Ook grote olie-, gas- en kolenbedrijven maken enorme winsten. Dus ze moeten een eerlijk deel betalen. Ook zij moeten een crisisbijdrage leveren.' Von der Leyen benadrukte dat het om noodmaatregelen en tijdelijke maatregelen gaat.

De elektriciteitsprijzen zijn gekoppeld aan de gasprijzen. De Europese Commissie wil hiervan af. De huidige opzet van de elektriciteitsmarkt zorgt ervoor dat consumenten niet kunnen profiteren van goedkope hernieuwbare energiebronnen. 'We moeten dus de dominante invloed van gas op de elektriciteitsprijs loskoppelen. We zullen een diepgaande en alomvattende hervorming van de elektriciteitsmarkt doorvoeren.'

Makkelijker zaken doen

Von der Leyen kondigde aan de regeldruk voor het bedrijfsleven te willen verminderen. Zo komt er een eenvoudiger belastingstelsel in Europa, waardoor het makkelijker moet worden om zaken te doen. Dit gaat 'Befit' heten. Daarnaast gaat de Europese Commissie de betaaltermijnen in het bedrijfsleven verkorten.

Hiervan moeten vooral kleine bedrijven profiteren. 'Het is niet eerlijk dat een kwart van de faillissementen wordt veroorzaakt doordat afnemers hun rekeningen niet op tijd betalen', vindt Von der Leyen. In Nederland is dit al wettelijk geregeld.

Waterstofbank

Verder gaat de Europese Commissie een waterstofbank oprichten die moet helpen een markt voor waterstof in het leven te roepen. De bank krijgt 3 miljard euro in kas. De commissie heeft hoge verwachtingen van de klimaatneutrale brandstof. Die kan fossiele energie vervangen waar elektriciteit nog niet voldoet. Bijvoorbeeld in de lucht- en scheepvaart.

Von der Leyen spreekt van een mogelijke 'gamechanger' voor de energietransitie, maar dan moet er wel een serieuze markt voor waterstof ontstaan. 'We moeten onze waterstofeconomie van een niche naar grootte brengen. Om dat te bereiken, moeten we een marktmaker voor waterstof oprichten, om de investeringskloof te overbruggen en het aanbod en de vraag van de toekomst te verbinden.'

De nieuwe Europese Waterstofbank zal helpen met garanties voor de aankoop van waterstof, met onder andere middelen uit het Innovatiefonds van de EU, zei Von der Leyen in het Europees Parlement in Straatsburg.