'Ondertussen in Brussel'

Terwijl Wageningen University & Research (WUR) werkt aan een effectbeoordeling over de boer-tot-bordstrategie, zijn er onlangs al andere publicaties verschenen, zoals het onderzoek van de Duitse Christian Albrechts-Universiteit. In de media lees je er weinig over. Bijzonder, omdat een van de conclusies luidt dat deze Europese strategie weliswaar tientallen miljarden euro's kost, maar het klimaat niet redt.

Ergens is die beperkte aandacht natuurlijk wel te verklaren. Het nieuws in Nederland wordt gedomineerd door de kabinetsformatie en vertrekkende bewindspersonen. Daarnaast was er genoeg landbouwnieuws. Door de beperkte aandacht voor de EU is het soms lastig om te zien wat er allemaal gebeurt en wordt besloten, terwijl 'Brussel' vroeg of laat toch een grote impact heeft op onze sector. Ik denk bijvoorbeeld aan het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en de derogatie van de Nitraatrichtlijn.

De komende jaren werkt de Europese Commissie aan de uitwerking van de Europese Green Deal, het plan om van Europa het eerste klimaatneutrale continent te maken. Voor de landbouwsector lijken de voorstellen over klimaat, biodiversiteit en de agrifoodketen (van boer tot bord) een grote impact te krijgen.

De boer-tot-bordstrategie, bedoeld om de landbouw fors te verduurzamen met de bindende doelstellingen (50 procent minder chemische gewasbescherming, 20 procent minder meststoffen, 25 procent van het areaal biologisch), leidt tot veel lagere opbrengsten per hectare.

Dus, wat concludeert de Christian Albrechts-Universiteit logischerwijs? De boer-tot-bordstrategie levert nauwelijks klimaatwinst op. Implementatie van de strategie resulteert in een toename van 54,3 miljoen ton CO2-equivalent buiten de EU: de vraag naar voedsel zal ongeveer gelijk blijven en mensen moeten toch eten. De afname van de Europese landbouwproductie moet worden gecorrigeerd en de productie verplaatst zich, vooral naar Zuid-Azië (36 procent), Afrika (27 procent) en Zuid-Amerika (25 procent).

Netto levert de boer-tot-bordstrategie slechts een klimaatwinst van 5 miljoen ton CO2-equivalent op. En dat tegen een flink prijskaartje: het zal leiden tot 42 miljard euro aan extra publieke kosten.

Mogelijk stemt het Europees Parlement komende maand al in met de bindende doelstellingen, zelfs voordat alle leden van het Europees Parlement de langverwachte effectbeoordeling van de WUR hebben kunnen lezen. Wetenschappelijke beoordelingen negeren? Nee, dat moeten we echt niet willen. Dat moeten we ook luid en duidelijk laten weten.