WER: prognoses CO2-emissie glastuinbouw moeten worden bijgesteld

Er zijn nieuwe ontwikkelingen met een positieve en een negatieve impact op de toekomstige reductie van de CO2-emissie. Ook zijn er ontwikkelingen die onduidelijk zijn. De negatieve ontwikkelingen en onduidelijkheden hebben de overhand. Hierdoor zijn de mindset en het animo bij de glastuinbouwondernemers en hun partners voor de energietransitie negatief gekanteld, laat WER weten.

'Gewenste verbeteringen voor het transitieproces zijn complex. De elementen hangen onderling samen, de glastuinbouw is divers en veel partijen hebben een rol en verantwoordelijkheden. Hierdoor zijn een integrale benadering en regie noodzakelijk', stellen de WER-onderzoekers.

Groter areaal

De bijstelling van de prognoses voor de CO2-emissie in 2030 bestaat uit twee delen. Het eerste deel is de correctie door het grotere glastuinbouwareaal in de recentste landbouwtelling van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hierdoor dienen de eerdere prognoses rond de CO2-emissie in de afzonderlijke scenario's voor 2030 te worden opgehoogd met 0,4 megaton.

Het tweede deel is een bijstelling van de CO2-emissie als gevolg van de gezamenlijke effecten van de actuele beleidsmatige ontwikkelingen. Hierbij is het van belang of, in welke mate en hoe snel negatieve ontwikkelingen worden gerepareerd en onduidelijkheden worden weggenomen.

Twee ontwikkeltrajecten

De effecten van de beleidsmatige ontwikkelingen op de geprognotiseerde CO2-emissie zijn doorgerekend voor twee uiteenlopende ontwikkeltrajecten. In het eerste traject is er geen aanpassing van beleid. Dit leidt ertoe dat de CO2-emissie per vierkante meter kas in 2030 niet is gedaald en gelijk is aan het actuele niveau. De prognoses van de CO2-emissie in 2030 op sectorniveau is daardoor hoger dan de eerdere prognose van 2017.

In het tweede traject blijven de bestaande elementen die positief bijdragen aan de transitie in stand. Er ontstaan geen nieuwe remmende ontwikkelingen en negatieve beleidsinvloeden worden gerepareerd. Ook worden onduidelijkheden concreet ingevuld. Maar dit kost tijd, waardoor de geprognotiseerde reductie van de CO2-emissie later wordt gerealiseerd. De reductie zal in 2030 kleiner zijn.

Scenario bij vertraging

Bij een vertraging van drie jaar loopt de CO2-emissie van de glastuinbouw in 2030 tussen de scenario's, inclusief areaalcorrectie, uiteen van 3,6 tot 4,4 megaton. Dit is 0,9 tot 1,1 megaton boven de prognoses uit 2017 van de CO2-emissie in 2030.

De belangrijkste actuele beleidsmatige ontwikkelingen die positief bijdragen aan de CO2-emissiereductie zijn:
• het voortzetten en intensiveren van het programma Kas als Energiebron;
• het oprichten van energiecoöperaties in de glastuinbouw;
• de nieuwe (sub)categorieën in de Stimulering Duurzame Energie (SDE).

De belangrijkste actuele beleidsmatige ontwikkelingen met een negatieve impact op de CO2-emissiereductie zijn:
• de beperkte herstructurering van het kassenbestand;
• de verhoogde ODE-tarieven elektriciteit;
• knelpunten bij de infrastructuur elektriciteit.

Ook zijn er elementen in de SDE die kunnen worden verbeterd: de lagere subsidiebedragen door verhoogde correctiebedragen en de aardgasprijs-referentie in plaats van de spark spread voor warmtekrachtkoppeling op aardgas. De belangrijkste onzekerheden zijn het toekomstig fiscaal regime en het ontsluiten van het stimuleringskader voor externe warmtebronnen en externe CO2.