Hittestress zeven dagen vooruit voorspeld

Nieuws Melkvee John Lamers 15 apr 2021 om 15:38uur

Veehouders, adviseurs en dierenartsen kunnen voortaan online zien of er de komende zeven dagen hittestress kan optreden bij geiten, koeien, pluimvee, schapen of varkens. Dat is het resultaat van de samenwerking tussen LTO Nederland en Royal GD.

Foto: VidiPhoto

HERVELD – Melkveehouder Sjon Peek uit Herveld in de Betuwe controleert woensdag de werking van zijn nieuwe stalventilatoren. Om zijn 250 melkkoeien ook tijdens de hitte ultiem comfort te kunnen bieden, heeft hij twee maanden geleden achttien enorme ventilatoren geplaatst. Net op tijd, want de levertijd bedraagt nu twaalf maanden. Koeien willen met deze hitte niet naar buiten, maar ook in de open stal kan door de warme koeienlichamen en de kracht van de zon, de temperatuur binnen flink oplopen. Vandaar dat de propellors -met een vermogen van 580 watt per stuk- ook nog eens voorzien zijn van een watervernevelaar. Niet alleen wordt zo de warmte afgevoerd, maar daalt de temperatuur in de stal met ongeveer vijf graden. Om toch voor voldoende weidegang te zorgen, mogen de koeien van melkveebedrijf Peek en Fokker tijdens (te) warme dagen ’s nachts naar buiten. Volgens Peek hebben koeien een hekel aan zon en voelen ze zich het meest comfortabel bij een temperatuur van 4 graden Celsius.

Door de postcode en diergroep op de site van Royal GD in te vullen, kan een veehouder snel checken of er de komende dagen sprake is hittestress. Voor die voorspelling wordt gebruikgemaakt van de Temperature Humidity Index (THI) ofwel de combinatie van temperatuur en relatieve luchtvochtigheid. Die index is per diersoort anders. Bij schapen en varkens treedt bijvoorbeeld eerder hittestress op dan bij koeien of pluimvee.

De THI-index houdt rekening met de comfort- en thermoneutrale zone van de dieren. Binnen de comfortzone hoeft een varken helemaal geen moeite te doen om de lichaamstemperatuur te handhaven. Dan staat de hittestressvoorspeller op groen, omdat er geen sprake is van hittestress.

Lichaamstemperatuur

Binnen de thermoneutrale zone kan een dier de lichaamstemperatuur nog op peil houden. Ze gaan bijvoorbeeld meer drinken en koeien staan om af te koelen. Dat hoeft nog geen groei of melkproductie te kosten. Daarbuiten gaat de combinatie van temperatuur en luchtvochtigheid wel ten koste van dierenwelzijn en prestaties. De hittestressmonitor loopt dan op naar matig, zwaar of zeer hoog.

Tijdens de lancering van de hittestressvoorspeller maakten Jeannette van de Ven als LTO-portefeuillehouder Gezonde Dieren en algemeen directeur Ynte Schukken van Royal GD duidelijk dat het voorspellen van hittestress op basis van de THI-index een eerste stap is.

'De komende tijd zijn mogelijk aanpassingen nodig. Zo zijn zoninstraling en windinvloed niet meegerekend in deze index. Blijf daarom altijd goed naar je dieren kijken, naar hun gedrag en ademhalingsfrequentie. Neem op basis daarvan maatregelen. Op de Royal GD-website staan daarvoor per diersoort adviezen.' Verder biedt ook Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) uitgebreide informatie over het voorkomen van hittestress.