Akkerbouwer heeft focus op spruitteelt

De spruitenoogst van Kommer Jongejan duurt ruwweg een half jaar, van de derde week van augustus tot eind februari. Hij streeft ernaar om voor maart de oogst af te ronden. Dan neemt langzamerhand het weerrisico toe. Bovendien is er tijd nodig voor onderhoud en in maart kan het landwerk al beginnen. 'Als het kan, wil ik dan het land in', zegt Jongejan.

De teler plant de spruiten van eind maart tot de vierde week van mei, elke week een stuk. De medewerkers op de plukker zijn het oogsten dan ook wel zat. Ze oogsten elke dag vanaf 6 uur 's ochtends een kieper vol, tussen de 8 en 9 ton.

Jongejan sorteert de spruiten zelf, samen met enkele werknemers. Het sorteren is om 12 uur klaar. Daarna gaan de spruiten gelijk de koeling in, op een temperatuur van 3 graden.

Nieuwe plukker

Tot twee jaar geleden plukte hij 's ochtends en sorteerde hij 's middags. Maar de oude plukker gaf kwaliteitsproblemen bij de spruiten. Jongejan kocht daarom een nieuwe plukker met een grotere capaciteit. Die plukker selecteert tijdens de oogst de slechte spruiten eruit. Nalezen is dan nog wel nodig, is de ervaring van de teler. Maar het scheelt al veel.

Met de nieuwe plukmachine en dankzij het sneller sorteren en koelen is de kwaliteit van het product nu beter dan voorheen. Bovendien komen snijvlakverkleuring en versmering vrijwel niet meer voor. 'Dat kan ook niet meer in de keten', zegt de teler. 'Kwaliteit wordt beloond.'

Jongejan doet er alles aan om topkwaliteit te leveren. Daar ligt zijn focus. Afnemers betalen voor topkwaliteit, is zijn ervaring. Het lukt hem om bijna altijd 'superklasse' 1V te leveren. 'Ik baal verschrikkelijk als het klasse 1 is, bijvoorbeeld omdat er een aantasting van een tripsje in zit.'

Vijand nummer één

Trips is vijand nummer één, stelt Jongejan. Dit seizoen lukte het redelijk goed om trips en ziekten onder controle te houden. De teler is helemaal gestopt met het spuiten van pyrethroïden tegen trips en andere insecten. Hij spuit nu alleen nog middelen die natuurlijke vijanden sparen. Jongejan spuit altijd zelf. Vorig jaar investeerde hij in een nieuwe spuit met luchtondersteuning. Volgend jaar wordt het eerste seizoen voor die machine.

De spruiten van Jongejan gaan via zijn afnemer Van Oers United de hele wereld over, maar Duitsland is de grootste afnemer. Een relatief klein deel gaat via De Proefschuur naar klanten op en rond Voorne-Putten.

Jongejan is tot nu toe de enige leverancier van spruiten aan De Proefschuur. Er zijn meer spruitentelers aangesloten, maar vooralsnog kan één teler voldoende leveren voor de huidige afzet. Ook voor De Proefschuur gelden twee eisen: superkwaliteit en altijd kunnen leveren. Jongejan is tevreden over de prijs voor deze spruiten. 'Er zitten niet veel schakels tussen, minder dan bij de normale afzet.'

De teler heeft zich destijds aangesloten bij De Proefschuur omdat hij het initiatief een kans wil geven. Hij levert vooral de fijne sortering. De grotere spruiten levert hij hoofdzakelijk aan Van Oers United.

Tekst gaat verder onder kader

Loodsen te klein

Na de aanschaf van de nieuwe plukker is het areaal spruiten van Jongejan met een sprongetje gegroeid naar 38 hectare. Dat was nodig om de machine sneller rendabel te maken. Sindsdien zijn de loodsen wat te klein en is er geen ruimte om de kieper binnen te lossen. Bij buiten lossen is er kans dat er regen in komt.

De ondernemer is steeds stapje voor stapje gegroeid in areaal spruiten, maar voorlopig wil hij niet verder groeien. Nu is alles goed op elkaar afgestemd, de plukker, de kieper, de sorteerinstallatie en de capaciteit van de koelcel. Als hij verder zou groeien in teeltoppervlak, zijn in de hele keten op het bedrijf forse investeringen nodig.

Jongejan teelt de spruiten normaal gesproken één op vier. Het gewas plant hij op zeer diverse percelen, van heel lichte grond tot zware klei. Normaal gesproken ploegt hij de percelen altijd, maar hij oriënteert zich wel op niet-kerende grondbewerking.

Aardappelen

Na de spruiten zijn aardappelen het belangrijkste gewas voor Jongejan. Hij teelt tafelaardappelen en aardappelen voor de export, beide voor Nedato. Zowel voor de spruiten als voor de aardappelen huurt hij percelen in de omgeving.

De meeste verhuurders willen het gewas voor de winter wel van het land hebben, omdat ze dan nog wintertarwe kunnen zaaien. Daarom teelt Jongejan de late spruiten vooral op zijn eigen land. Na die late spruiten zaait hij meestal zomergranen. Vast onderdeel is zomergerst dat hij via Agrifirm levert aan de brouwerij van Abdij Koningshoeven, bij Tilburg.