Hanna van Hendrik

Een worsteling van tradities, familieverbanden, de normen en waarden van de hechte omgeving. En dat afgezet tegen de snelle maatschappelijke veranderingen. De druk van buitenaf, uitgebeeld in een van bovenaf dwingend opgelegde ruilverkaveling.

Zeer herkenbaar en eigenlijk het verhaal van de tijd waar we nu in leven. Al is het meer een spiegelbeeld. Toen moest het platteland mee in de vaart der volkeren. Alles moest groter, efficiënter, strak en rechtgetrokken. Want dat was vooruitgang, welvaart. Nu moet het kleiner, anders, meer in harmonie met de natuur, kringlooplandbouw. Noem maar op.

Toen verzetten boeren zich tegen de opgedrongen vooruitgang. Heftige opstand in Tubbergen. Ook elders ging het niet altijd zonder slag of stoot. En nu krijgen dezelfde boeren het verwijt dat ze alles hebben platgeschoven en rechtgetrokken. Net als toen weten we ook nu niet wat en hoe we moeten omgaan met de vele eisen van de maatschappij.

Volgens de landbouwminister moeten we naar kringlooplandbouw. Er is zelfs een studie verschenen waaruit blijkt dat 15 procent van de boeren aan kringlooplandbouw doet. Ik heb het gelezen en het zou zomaar kunnen dat ik bij die 15 procent hoor, of er in elk geval dicht tegenaan zit. Toch inspireert dat rapport me voor geen meter. Het geeft me geen handvat voor hoe ik mijn bedrijf zou kunnen inrichten.

Ook de verhalen en bijeenkomsten van het ministerie niet. Ik heb er een paar bijgewoond. Je probeert ideeën op te doen en krijgt er wat energie van. Maar de zoektocht naar de juiste koers voor ons bedrijf wordt er niet gemakkelijker op.

De consument moet meer betalen, maar die heeft net de btw-verhoging gehad. Gezien de reacties op social media gaat hem dat niet worden. Iedereen wijst naar elkaar. De handel, de industrie, de retail, de overheid. De ander moet de rekening betalen. Intussen gaan de eisen wel omhoog.

Hanna van Hendrik zei het treffend. 'Ik heb slechts één vraag: wat willen jullie van ons?'