Rustige training zeugen voor voerstation 'een makkie'

Op het bedrijf van Marjan en Willie Gijsbers in Loosbroek huizen 1.200 zeugen. Tijdens de dracht zitten ze in één grote groep waar ze hun eten halen uit een van de twaalf voerstations. De voerstations staan als twee groepen van zes stuks bij elkaar en in beide terugloopgangen zit een weegbrug die de zeugen automatisch weegt. In de grote groep heerst rust.

'Dat komt door de groepsgrootte', zegt Willie. 'Problemen met groepshuisvesting krijg je in kleine groepjes. Die zeugen moeten telkens opnieuw de rangorde vaststellen en dat geeft stress.'

Het werken met voerstations bevalt goed. Wel is het nodig de opfokzeugen ruim van te voren goed voor te bereiden. De zeugen moeten weten waar ze hun voer kunnen halen en hoe het systeem werkt. Daarvoor gebruiken Marjan en Willie Gijsbers een aanleerperiode in twee fases.

Aanleren met poortjes

De eerste fase is een hok met een zelflerend station en daarna gaan de opfokzeugen naar het aanleervoerstation. In de eerste fase is het hok in tweeën verdeeld met daartussen twee poortjes. Willen de opfokzeugen eten, dan moeten ze door een poortje naar de ene ruimte.

Willen ze vervolgens drinken, dan moeten ze terug naar de andere ruimte door een ander poortje. De poortjes zijn exact hetzelfde als in het voerstation. Er zit een open poortje in met daarachter een dichte poort.

De opfokzeugen leren het heen en weer lopen door de poortjes helemaal vanzelf. In de trainingsruimte komen twaalf opfokzeugen. Die groep kent elkaar al vanaf het moment dat ze op het bedrijf komen. Ze worden tijdens de opfok niet gemengd, om stress zoveel mogelijk te voorkomen.

Ongestoord opgroeien

'We willen dat jonge zeugen zo ongestoord mogelijk groeien in de opfok. Daarom mengen we ze niet. Ze krijgen al genoeg voor hun kiezen met alle vaccinaties die dan nodig zijn.'

Bij opleg in de trainingsruimte komen er zes opfokzeugen aan de kant met eten en zes opfokzeugen aan de kant met de waterbak. Omdat de opfokzeugen elkaar allemaal kennen, willen ze ook weer naar elkaar toe en lopen ze meestal als vanzelf naar de andere kant.

Data voeding en groei beter gebruiken

Na een dag of tien in de trainingsruimte gaan de opfokzeugen naar het aanleervoerstation. Het blijft dezelfde groep opfokzeugen die elkaar al kent. 'Ook nu moet je ze niet mengen', zegt Gijsbers. 'Dan weet je dat het stress oplevert en het aanleren niet gemakkelijk gaat. Moet je opfokzeugen mengen, doe dat dan meerdere weken voor je ze gaat trainen.'

Doordat de opfokzeugen de werking van de hekjes al kennen, lopen de meesten vanzelf het voerstation in. Soms is het nodig een handje te helpen. Dat doet de ondernemer heel rustig en voorzichtig.

Geen drijfschotten, maar rust

'Je moet niet met drijfschotten gaan werken. Ik ga gewoon in het hok staan. Voor een aantal opfokzeugen is dat al genoeg. Die lopen dan zelf het station in. Indien nodig beweeg ik rustig naar de opfokzeug toe. Heel soms help ik nog een handje door te zorgen dat ze ook voer krijgen, zodat ze snappen waar ze het voer moeten halen.'

Na een dag of drie hebben alle opfokzeugen het voerstation goed leren kennen. Ze blijven dan nog een dag of vijf tot een week in het aanleervoerstation. Het trainen van de gelten kost door deze aanpak erg weinig tijd en gaat zonder problemen.

Dat het trainen rustig en zonder stress gaat, is goed te zien aan de opfokzeugen. Die maken zich er niet druk om als er vreemden in de groep komen. De jonge zeugen hebben ook geen beschadigingen op hun huid.

Opbouwen in de grote groep

Na het trainen gaan de opfokzeugen naar de inseminatiestal. Wanneer ze zijn geïnsemineerd komen eerst een paar dagen apart in de grote groep. Gijsbers sluit een hoek van de groep met daarbij een voerstation af. De opfokzeugen kunnen dan in alle rust een voor een door de voerstations lopen en blijven nog een paar dagen bij elkaar.

Daarna gaan ze via het voerstation naar de grote groep. Dat gaat zonder problemen. De zeugen in de grote groep laten dit gewoon toe.