Vijf jaar Kavelruilbureau Zeeland: 4.300 hectare geruild

Het Kavelruilbureau Zeeland is onderdeel van provincie Zeeland en bestond onlangs vijf jaar. 'De Zeeuwse aanpak is uniek in Nederland,' zegt Johan Wedts de Swart, beleidsmedewerker Strategische Grondverwerving.

Wim van Nieuwenhuijzen is ook aangeschoven. Hij is een van de drie gebiedsdeskundigen in Zeeland en heeft een agrarisch bedrijf op Sint Philipsland.

Ook de vijf kavelruilcoördinatoren zijn zelfstandige ondernemers. 'Belangrijk, want ze moeten met hun voeten in de klei staan', zegt Wedts de Swart. Ze hebben elk een eigen rayon. Eens per week komen ze in het provinciehuis samen voor overleg. Verder werken ze vanuit huis en aan de boerenkeukentafel.

Vrijwillige deelname

Belangrijk uitgangspunt is dat deelname aan een kavelruiltraject via het Kavelruilbureau Zeeland geheel berust op vrijwillige basis.

'Ondernemerschap staat centraal', zegt Wedts de Swart. 'Soms gebeurt het dat een partij zich op het laatste moment toch terugtrekt. Die vrijheid heb je.'

Algemeen belang

Ook het algemeen belang kan gediend zijn met kavelruil. Een bedrijf in Arnemuiden had percelen aan weerszijden van de spoorlijn, waardoor jaarlijks 270 verkeersbewegingen nodig waren om ze te bereiken. Wedts de Swart: 'Gezien de grootte van landbouwvoertuigen zal duidelijk zijn dat de verkeersveiligheid in het dorp hiermee gediend is.' Andere bedrijven kregen percelen dichter bij huis, geschiktere percelen of konden uitbreiden via kavelruil.

De gemeente Goes wilde al jaren een nieuwe afslag van de A58 naar Goes-Zuid en benaderde Kavelruilbureau Zeeland. 'Het bedrijf dat daar zat kreeg andere percelen aangeboden en daar kan het weer vooruit', zegt Wedts de Swart. 'Overheden weten ons inmiddels te vinden.'

Ook bij de verbreding van de Sloeweg op Zuid-Beveland was het bureau betrokken. Het tracé kon dankzij kavelruil zelfs binnen negen maanden worden vrijgemaakt.

Inkoop gronden

De provincie koopt ook gronden in, die later bij kavelruil weer kunnen worden aangeboden. Het gaat om gemiddeld zo'n 1.000 hectare aan ruilgronden in de hele provincie.

'Inkopen gebeurt niet willekeurig', zegt Van Nieuwenhuijzen. 'Het is niet de bedoeling dat de provincie met allemaal minderwaardige percelen blijft zitten. Anders loop je vast.'

Gert-Jan Boudeling heeft een akkerbouwbedrijf bij Anna Jacobapolder op Sint Philipsland. Ongeveer anderhalf jaar geleden nam hij deel aan een kavelruil.

'Ik had een perceel van 15 hectare aan de andere kant van het dorp. Een collega had juist een perceel bij mij aan de weg. Twee buurbedrijven raakten erbij betrokken en zo ontstond een kavelruilclubje. Het lag gecompliceerd, maar dankzij het Kavelruilbureau hebben we er allemaal profijt van gehad.'