Polder Station belangrijk voor veredeling KWS

'Het Polder Station is ook van groot belang voor onze suikerbietenveredeling', vertelt Dick Wouda. 'KWS heeft al sinds 2004 suikerbietenproefvelden in de Noordoostpolder; het werk voor die proefvelden gebeurde tot 2011 vanuit een gehuurde boerenschuur.'
Toen de alliantie KWS-Van Rijn in 2011 overging in KWS Potato bv werd besloten de aardappelactiviteiten onder te brengen in een nieuw pand.

In overleg met KWS Benelux en het moederbedrijf in Duitsland werd het Polder Station ook het zenuwcentrum voor alle activiteiten rond de suikerbietenproefvelden van KWS in Nederland. Het basiswerk van de suikerbietenveredeling, het zoeken van de juiste kruisingen, vindt overigens nog steeds plaats in Duitsland. 'En de meeste proefvelden liggen op praktijkpercelen van akkerbouwers', zegt Wouda.

Steeds meer resistenties

'De suikerbietenveredeling is een dynamisch werkveld', vertelt Wouda. 'Rond de eeuwwisseling lag de focus nog voornamelijk op rhizomanie. Tien, vijftien jaar later hebben we ook resistenties tegen het witte bietencystenaaltje en rhizoctonia gerealiseerd en verschillende combinaties van resistenties.'

Die toename van resistenties leidde ook tot een forse toename van het aantal proeflocaties. 'Voor elke ziekte of combinatie van ziektes zoek je geschikte proeflocaties. We zijn ooit in de Noordoostpolder beland vanwege de rhizomanie. En nu ligt een deel van onze proefvelden in Brabant vanwege rhizoctonia.'

Ondanks mechanisering en automatisering is proefveldwerk nog steeds behoorlijk arbeidsintensief. Wouda: 'Het basismateriaal is bijvoorbeeld niet altijd eenkiemig. En dan komt de hak er aan te pas om de bieten op eindafstand te krijgen.'
Ook het doen van waarnemingen, verzorging en onderhoud kosten veel tijd. Bij het rooien en bemonsteren van de proefvelden heeft de mechanisatie wel gezorgd voor een forse arbeidsbesparing. 'In 2004 waren we ongeveer 300 mandagen zoet met het rooien en bemonsteren van onze proefvelden. Anno 2016 lukt dat in een fractie van die tijd.

' Dat is te danken aan een speciale proefveldrooimachine met als basis de Grimme Maxtron, die niet alleen de proefvelden rooit maar ook fungeert als rijdend tarreer- en waslokaal en laboratorium. Het resultaat van de bemonstering ligt aan het eind van de dag op de tafel van de kweker. 'We zijn haast meer tijd kwijt met transport en reinigen dan met rooien', lacht Wouda.

Hybride aardappelrassen

In april van dit jaar maakte KWS bekend zich volledig te gaan storten op de ontwikkeling van hybride aardappelrassen. Anders dan bij de suikerbieten vinden vrijwel alle stappen van deze vorm van veredeling plaats in Nagele.

'We weten nu nog niet of hybride vermeerdering bij aardappelen een succes wordt', stelt Wouda. 'Maar als het lukt, zullen we sneller resistenties of andere verbeterde eigenschappen kunnen introduceren', voorspelt hij. Nog verder aan de horizon gloort het ultieme doel: aardappels uit zaad. Maar of en hoe snel dat gaat lukken, is volgens Wouda nog onzeker.

Bij het opkweken van nieuwe kruisingen en zaailingen in de kas maken de onderzoekers gebruik van biologische bestrijding van plaaginsecten. 'Dat is niet alleen plezieriger voor het personeel, het is ook beter voor de plant. Elke bespuiting, ook met pesticides, kan groeiremming geven.' Van schimmelziektes hebben ze in de kassen juist weinig last. 'We geven water via de vloer, dus we hebben geen bladnat', licht Wouda toe.

Koolzaad in de polder

Als cultuurgewas is koolzaad vrijwel helemaal uit Nederland verdwenen maar op het Polder Station is het aanwezig. 'We doen hier de vermeerdering van pre-basiszaad voor de hybride rassen', vertelt Wouda. 'En dan komt het juist goed uit dat er in de verre omtrek geen ander koolzaad te vinden is. Vreemde bestuiving is zeer ongewenst.' In 2017 worden op het Polder Station ook maisactiviteiten opgepakt.

Voorlopig blijft de dynamiek in de suikerbietenveredeling en dus op het KWS Polder Station in Nagele nog wel even op peil, verwacht Wouda. 'Resistentie tegen het nieuwe rhizomanievirus hebben we al gerealiseerd in drie rassen maar het maken van combinaties met andere resistenties vraagt nog de nodige inspanningen.'

KWS is daarnaast samen met Bayer bezig met het inkruisen van herbicidetolerantie. De eerste beproevingen van de betreffende rassen zijn dit jaar gestart. 'Als ze op de markt komen, zal de akkerbouwer naar verwachting met veel minder onkruidbespuitingen toe kunnen', besluit Wouda.

Hoge verwachtingen Evamaria KWS

KWS-rassen doen het goed in het Nederlandse klimaat en passen goed bij de eisen die akkerbouwers en verwerkende industrie stellen aan de suikerbiet. Met een aandeel van 62 procent van het suikerbietenareaal in 2016 is KWS marktleider.
Isabella KWS is al jaren het meest verkochte ras en ook Florena KWS en Annelaura KWS zijn veel geteelde rassen.

In 2017 introduceert het bedrijf een aantal veelbelovende nieuwe rassen die traditiegetrouw vrijwel altijd een vrouwennaam hebben die eindigt op een 'a': Elisabeta, Evamaria, Natassia en Urselina.

Vooral van het ras in beproeving Evamaria KWS zijn de verwachtingen hoog gespannen. Het is een BCA-resistent ras met een hoog suikergehalte. Voor uitzaai in 2017 is het ras beperkt beschikbaar maar in 2018 zal het veel worden uitgezaaid.

Verder richt KWS zich op combinaties van resistenties. Urselina KWS is een ras met een drievoudige resistentie (aanvullende rhizomanie, bietencysteaaltjes en rhizoctonia). Er is sowieso volop ontwikkeling in het rhizoctonia-segment. Vanaf 2018 staat een nieuwe generatie rhizoctonia-resistente rassen klaar om Isabella KWS te vervangen.