Ruim één op drie boeren zit krap bij kas

Dit blijkt uit de Agro Vertrouwensindex over het derde kwartaal van 2016. Van de totale land- en tuinbouwbedrijven zit zelfs 13 procent zeer krap bij kas, en 6 procent schat de huidige liquiditeitspositie zeer ruim in.

Onder de glastuinders geeft 36 procent aan ruim in de financiële middelen te zitten. Daarachter volgen de pluimveehouders met 35 procent, gevolgd door akkerbouwers en vollegrondstelers (beide circa 25 procent).

'De verschillen tussen de sectoren zijn groot', constateert Jan Breembroek, directeur Agro Advies bij accountant Flynth. 'Slechts een klein deel van de melkveehouders (circa 5 procent) zit ruim bij kas, terwijl glastuinders en pluimveehouders een ander beeld laten zien.'

Rusland

Het vertrouwen onder alle agrariërs is dan ook het grootst bij de glastuinders, gevolgd door de pluimveehouders en, opvallend, de varkenshouders. 'De glastuinbouw profiteert van de lage energiekosten. En de klap van Rusland lijkt te zijn opgevangen', concludeert beleidsspecialist Klaas Johan Osinga van LTO Nederland.

'Ook hebben de glastuinders na de Ehec-crisis in 2008 strakke liquiditeitsplannen moeten inleveren bij hun bank', vervolgt Breembroek. 'Daar zijn ze nu aan gewend. En de prijsvorming heeft geholpen bij hun huidige financiële positie.'

Ook in de varkenshouderij lijkt de ellende achter de rug, stelt Breembroek. 'De varkensprijzen zijn beter geworden. Amper een jaar gelden scoorde de varkenshouderij nog negatief.'

Stemming

Ten opzichte van het tweede kwartaal van 2016 is het vertrouwen in de hele land- en tuinbouw gestegen. Wel is deze lager dan hetzelfde kwartaal in 2015. De stemming over de huidige bedrijfssituatie is nagenoeg onveranderd. En de verwachte toekomstige situatie is gestegen.

In de akkerbouw is de stemming iets gedaald. Osinga kan daar moeilijk een verklaring voor vinden. 'Mogelijk komt dat door de plensbuien van april en mei en daardoor tegenvallende opbrengsten.'

Breembroek maakt nog een kanttekening bij het gestegen vertrouwen. De enquête is gehouden voordat staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) bekendmaakte de fosfaatrechten met een jaar uit te stellen. 'Dat veroorzaakt veel onzekerheid. Uit de index blijkt dat boeren licht optimistischer zijn. Maar als de peiling later was gehouden, dan was het vertrouwen wellicht lager uitgevallen. Zo'n derde van de agrariërs is tenslotte melkveehouder.'

Grote betekenis

Toch is Breembroek te spreken over de vooruitzichten voor de melkveehouderij. 'De sector is en blijft van grote betekenis in Nederland. En als je kijkt naar het perspectief, dan zal de melkproductie niet vrijwillig dalen. Maar het is ook zo dat het perspectief van een sector weinig zegt over die van de individuele ondernemer.'

Breembroek waarschuwt dan ook voor optimisme. 'Als het perspectief slecht is, neemt het aantal bedrijfsopvolgers af en aantal stoppers toe. Dat zagen we in de varkenshouderij en glastuinbouw. Voor de lange termijn kan een laag vertrouwen zeker gevolgen hebben.'