'Bodembeheer moet drastisch anders'

De daling van de kwaliteit van de landbouwbodem vraagt om een andere aanpak, vindt onderzoeker Wijnand Sukkel van Wageningen Plant Research. 'We vragen veel van de bodem en daarom moet op de landbouwbedrijven meer ruimte zijn voor herstel van de bodem.'

Sukkel hield deze week tijdens het congres 'Beter Bodembeheer' een inleiding over de toestand van de Nederlandse landbouwbodem. Hij ging in op de factoren die invloed hebben op de bodemkwaliteit en gebruikte de resultaten van het bodemonderzoek dat is uitgevoerd in het Publiek Privaat Samenwerkingsprogramma (PPS) 'Duurzame bodem'.

Verdichting groot probleem

Een aanwijzing voor de slechte bodemkwaliteit is de toename van verdichting van de ondergrond in Nederland met gemiddeld 45 procent in dertig jaar. De oorzaken zijn volgens Sukkel de zwaardere wiellasten, inklinking van de grond en de langere periodes van overmatige neerslag of juist droogte. 'Verdichting is moeilijk oplosbaar en veroorzaakt zomaar 10 procent opbrengstderving.'

Over de toestand van het organischestofgehalte in de Nederlandse bodem is te weinig bekend, vindt Sukkel. 'Gemiddeld lijkt de afname mee te vallen. Incidenteel echter schrikken we van dalingen in regio's. Ook is de invloed van de kwaliteit van organische stof nog onduidelijk.'

Beschikbare mineralen

Over de bodemgezondheid zegt Sukkel dat er weinig aanwijzingen zijn voor een achteruitgang. 'Voor de chemische bodemvruchtbaarheid geldt dat de hoeveelheid beschikbare mineralen in de bodem terugloopt. Maar daarop is bij te sturen, mits de wetgeving dat toelaat.'

Om te komen tot een structurele bodemverbetering pleit Sukkel voor een integrale aanpak. 'We moeten een beter bodembeheer richten op alle factoren die van invloed zijn.'

Het PPS 'Duurzame bodem' draaide afgelopen vier jaar met een overheidsbijdrage van 8 miljoen euro. Een consortium van onderzoeksinstellingen, organisaties en enkele bedrijven heeft nu een nieuw voorstel voor een PPS voor bodemonderzoek ingediend. Het gaat om de PPS 'Beter bodembeheer' voor de periode van 2017-2020.

Doel van dit programma is onder meer het ontwikkelen van maatregelen en instrumenten die bijdragen aan een beter bodembeheer. Binnenkort beslist het ministerie van Economische Zaken of ook voor deze PPS overheidssteun beschikbaar komt.