Zonder derogatie geen fosfaatrechten nodig?

Ogenschijnlijk succesvol, want de generieke korting die nodig is om weer onder het fosfaatplafond te komen is vooruit geschoven naar 2018.

De laatste weken groeit het besef dat we ons hiermee in de voet hebben geschoten. Individuele ondernemers stellen krimp van de fosfaatproductie uit, waardoor de sector royaal boven het fosfaatplafond blijft produceren. Volgens kenners verzwakt dit de positie bij de onderhandelingen. Er heerst angst dat een nieuwe derogatie uitblijft.

In feite is dat klinkklare nonsens. De nitraatgehaltes in het grondwater onder de derogatiebedrijven liggen immers op het gewenste niveau en de fosfaatproductie wordt na de generieke korting door de fosfaatrechten begrensd.

Sommige ondernemers zien het wegvallen van derogatie zelfs als kans. Tijdens een lezing kwam de vraag of het stelsel van fosfaatrechten wel ingevoerd wordt als er geen nieuwe derogatie wordt verstrekt. Een beleidsmedewerkster van LTO antwoordde dat dit bij de politiek ligt, maar dat LTO dan zal ijveren voor afschaffing van het stelsel.

Dit klinkt heel logisch, een ondernemersorganisatie pleit standaard voor meer ruimte om te ondernemen. Toch lijkt het me verstandig deze zienswijze nog eens tegen het licht te houden.

Na het wegvallen van de quotering was het enige tijd onduidelijk waar de begrenzing van de melkveehouderij lag, met een ongekende groei als gevolg. Pleiten voor afschaffing van de fosfaatrechten of wellicht verruiming van het plafond door geëxporteerde mest niet mee te tellen leidt onherroepelijk opnieuw tot een onstuimige groei.

Met de ervaring van de afgelopen periode in het achterhoofd voelen ook niet of nauwelijks gegroeide melkveehouders zich nu bezeken door overheid, belangenbehartigers en explosieve groeiers die hun kans pakken. Het besef dat een volgende begrenzing dichtbij is, zorgt voor een enorme referentiekoorts en anticiperingsdrang.

De sector is nu vooral gebaat bij duidelijkheid. Liever de last van een vaste begrenzing dan de onzekerheid en chaos bij een ratrace naar de volgende referentiedatum.