'Kabinet te weinig bezig met verdienen'

Jan van LiereVeel van de overheidsplannen waren de afgelopen weken al uitgelekt. Bovendien bevat de begroting van het ministerie van Economische Zaken weinig verrassingen. Prinsjesdag veroorzaakte deze week in agrarisch Nederland dan ook weinig ophef.
Instemmende reacties zijn er op de verlaging van de arbeidskosten. In de primaire land- en tuinbouw zijn ongeveer 145.000 medewerkers in dienst, exclusief uitzendkrachten. Dat betekent jaarlijks een totale loonsom van 1,35 miljard euro.
'Een generieke verlaging van de kosten van arbeid leidt tot een forse lastenverlichting', oordeelt Maat. 'Het gaat vooral om loonschalen waarin veel van onze mensen werken. Zeker op arbeidsintensieve bedrijven als de glastuinbouw en de fruitteelt tikt dat aardig door.'

Tijdelijke arbeid

Hij voegt er wel aan toe dat juist in de agrarische sector werkgevers worstelen met de effecten van de Wet werk en zekerheid (WWZ). 'Het kabinet vulde de regels rond tijdelijke arbeidscontracten anders in dan de sociale partners voor ogen stond. Wij zullen er ook de komende tijd voor knokken dat de WWZ beter werkbaar wordt gemaakt. Daar zal het kabinet echt moeten bewegen.'
Teleurstelling is er over het verder terugbrengen door EZ van het budget voor de NVWA. De LTO-voorzitter stelt vast dat het zo niet goed komt. 'Het steeds weer reorganiseren en het voortdurend verhogen van de retributies is niet meer realistisch.'
LTO heeft nu voorgesteld om structureel 50 miljoen euro extra te investeren in de NVWA. 'Anders blijft het aanmodderen en krijgt de staatssecretaris straks weer de schuld als blijkt dat het niet goed gaat.' De financiële injectie moet er ook toe leiden dat de keuringskosten voor Nederlandse boeren en tuinders teruggaan naar een niveau waarmee zij de concurrentie binnen Europa aan kunnen.
Ook op andere terreinen zijn de lasten in Nederland meer gestegen dan in de omringende landen. LTO wees deze week onder meer op het verdwijnen van de rode diesel en op de sterke verhoging van assurantiebelasting.
Maat: 'Nu er weer sprake is van economische groei en lastenverlichting voor het bedrijfsleven, kan de ruim 75 miljoen euro lastenverhoging door het afschaffen van de rode diesel worden teruggesluisd naar de sector.'

Asbest saneren

In een brief die LTO deze week aan de Tweede Kamer stuurde, staat het advies om te komen tot een Deltaplan Sanering Asbestdaken. Met de huidige werkwijze wordt de doelstelling om alle asbestdaken in 2014 opgeruimd te hebben bij lange na niet gehaald.
'Het saneren van asbest kost veel geld. Maar als je tegelijkertijd investeert in het installeren van zonnepanelen, neemt de productie van duurzame energie geweldig toe. Laten we zorgen dat daarvoor eenvoudige regels komen met effectieve financiële en fiscale stimuleringsregelingen.' Maat gaat ervan uit dat het ministerie van Infrastructuur en Milieu daar dan ook het nodige geld voor reserveert.
Enige verwarring was er deze week over het budget voor het groene onderwijs. Het ministerie schrapt, zoals eerder al beloofd, de bezuiniging van 2 procent op de uitkeringen aan de verschillende onderwijsinstellingen. De extra kosten van de stijgende aantallen leerlingen en studenten gaat EZ onder meer financieren uit meevallers op andere posten.
LTO is blij dat die toezegging wordt waargemaakt. Zorgen zijn er echter over een bezuiniging op de basisbekostiging van het groene mbo, met name op de praktijkleergelden. In totaal komt daardoor jaarlijks 28 miljoen euro minder binnen.
De AOC Raad heeft hier inmiddels tegen geprotesteerd. Ook het NAJK liet een krachtig protest horen. Voorzitter Eric Pelleboer noemt de korting onbegrijpelijk. 'In plaats van te bezuinigen zou alle tijd en energie besteed moeten worden aan het opleiden van de agrarische ondernemers van de toekomst.'

Werkdocument

Voor het algemene beleid voor de land- en tuinbouw wil LTO aanhaken bij het recente Interdepartementaal Beleidsonderzoek Agro- en Voedselketens. Daarin staat onder meer het advies om te komen tot een nieuwe visie van de overheid op het agrocomplex en om het overheidsbeleid meer te richten op ketens.
'Een prima document dat past bij de koers die wij zijn ingeslagen', zegt Maat. 'Maar dan moet het wel snel worden omgezet in een werkdocument. Zodat spijkers met koppen kunnen worden geslagen op thema's als mededinging, maatschappelijk verantwoord ondernemen en margeverdeling in de keten.'
Daarmee zou het kabinet uit de sfeer komen van 'op de winkel passen' die nu naar de mening van LTO nog te veel heerst. 'Er wordt nu wel geld verdeelt, maar het verdienen is wat uit zicht geraakt.'