‘Deze stap zetten we voor onszelf’

Toen de kinderen gingen studeren en het huis verlieten, hakten de ondernemers de knoop door. Ze verkochten hun geitenbedrijf en gingen zich oriënteren. Sietze de Vries werkte tussendoor enkele jaren als zzp’er en voor de bedrijfsverzorging.
In 2010 keek het echtpaar voor het eerst serieus rond in Denemarken. De grondprijzen waren gekelderd richting de 15.000 tot 20.000 euro en het aanbod bedrijven groeide. De Friezen wilden echter niet over één nacht ijs gaan. Veel bedrijven die te koop kwamen en komen, hebben een faillissement achter de rug. Ze vreesden lijken uit de kast als ze te snel ergens toehapten.
Eerder uitstel kwam door een telefoontje van dochter Minke. Zij had verkering gekregen met een boer in Zweden. Minke vroeg of haar ouders hen konden helpen een eigen bedrijf daar op te starten. Sietze en Trynke de Vries stemden daarmee in.
Hun zoektocht ging verder, totdat de ondernemers in het Deense Ribe op een bedrijf stuitten. Vorig jaar mei zijn ze hier neergestreken. Alles leek in kannen en kruiken, maar dat bleek toch tegen te vallen. De lokale bank had een minderheidsaandeel in het bedrijf en wilde geld of materiaal uit het faillissement trekken om zijn verlies te dekken.
‘Dat is hier een veelvoorkomend probleem de laatste jaren’, schetst Sietze de Vries. ‘De lokale banken financieren vaak rond de 20 procent, de ondernemer zo’n 10 procent en een aan de overheid gelieerde kredietvereniging 70 procent. Door de enorme grondprijsdaling verliezen de banken hun onderpandwaarde. Als zij zich dan als financier terugtrekken, heb je als boer een probleem. Of, zoals hier het geval was, als ze menen aanspraak te kunnen maken op meer geld.’
De Vries had het voorlopig koopcontract getekend, maar tekende het definitieve contract eerst niet. Hij ging als bedrijfsleider voor de kredietvereniging aan de slag. Na ruim een maand beslechtten de kredietvereniging en de lokale bank hun geschil en op 2 juli 2014 is de boerderij alsnog gekocht.
De ondernemers melken 133 koeien. Die halen ze tweemaal daags door de 2x12 Stranko melkstal. Het werk zetten ze gezamenlijk rond. Tot twee maanden geleden werkte de vorige eigenaar nog bij hen. Inmiddels is die samenwerking ontbonden en zoeken de Friezen nieuwe hulp.
Bij het bedrijf behoort 130 hectare. Ongeveer de helft is grasland, 30 hectare is maïsland. Een deel wordt aangeduid als ‘klaverland’ en 7,5 hectare gaat op aan verplicht akkerrandenbeheer. Vorig jaar is veel meer maïs geteeld. Het rantsoen bestaat nu dan ook uit 23 kilo maïs. Dit wordt gemengd met 17 kilo graskuil, 8 kilo brok en 2,5 kilo bierbostel.
De mengwagen van Eurocomp komt uit Nederland en is speciaal smaller gemaakt door de banden meer onder de wagen te plaatsen. Het voerpad is namelijk vrij smal. ‘De kosten voor de wagen liggen hier wel 15.000 euro hoger, vandaar dat ik deze uit Nederland heb laten komen’, licht de ondernemer toe.

Uniforme veestapel

De Vries kocht onlangs vierhonderd rietjes van de stier Big Winner. ‘Dat is een betrouwbare en degelijke stier. Door die veel in te zetten, hoop ik een stap te zetten in uniformiteit van de veestapel. In het recente verleden is er in onze veestapel redelijk wat gekruist. Dat geeft een diverse groep koeien. Niet handig als ze hetzelfde gemengde rantsoen krijgen.’
Het hoort bij het proces van een startende boer. Een proces dat Sietze en Trynke de Vries goed bevalt, al moeten ze wennen aan de Deense regels. ‘Afgelopen najaar hebben wij de kalverhokken aangepast. Die moeten minimaal 1 meter breed zijn. Die van ons waren 99 centimeter, maar de inspectie kende geen genade.’
Op latere leeftijd starten met je eigen koeien, terwijl je kinderen niet meereizen, is een hele onderneming. ‘Naast onze dochter hebben we twee jongens, die studeren’, vertelt Sietze de Vries. ‘Of zij boer willen worden, weten zij nog niet. Dat geeft ook niet. Deze stap hebben we in de eerste plaats voor onszelf gezet. Met als doel goede resultaten draaien en plezier in het werk houden. Dan zien we over een paar jaar wel verder of een volgende generatie of een nieuwe stap zich aandient.’