‘Verisscan goede basis voor taakkaart’

Sinds eind 2013 bieden Agrifirm Plant en Agrometius gezamenlijk de bodemdienst Veris-bodemscankaarten en variabel advies aan. Met de Veris MSP3 van Agrometius is inmiddels zo’n 3.000 hectare gescand. Het gaat vooral om zand- en dalgronden in Noordoost-Nederland, zandgronden in Zuid-Nederland en bij bollentelers in Noord-Holland. Op de kleigronden neemt de belangstelling bij akkerbouwers toe.
‘Op de lichte gronden geven we met de Verisscan een plaatsspecifiek bekalkingsadvies. Omdat de streef-pH op dit soort gronden goed is onderbouwd, kunnen we een duidelijk advies geven’, zegt Korine Rietema, kenniscoördinator R&D bij Agrifirm Plant. ‘Op de klei is die vertaling lastiger. We werken aan een plaatsspecifiek gipsadvies.’

Hulpmiddelen

De oorzaak van verschillen in gewasgroei is vaak te verklaren door verschillen in de bodem. ‘De Verisscan is daarom een mooie basis om met precisielandbouw te beginnen. Gewasmonitoring en/of opbrengstmetingen zijn aanvullende hulpmiddelen om het nog beter te doen’, zegt Johan Ottens, verkoopleider bij Agrifirm Plant.
Uit de 2.200 hectare die al is gescand, blijkt dat de pH tussen en binnen percelen erg kan verschillen. Dat verrast veel telers, weet Ottens. ‘Elk voorjaar zien we percelen met gerst of suikerbieten die niet willen groeien. Vaak heeft dat te maken met de pH, die pleksgewijs sterk kan variëren.’
Met taakkaarten op basis van de Verisscan is het mogelijk om plaatsspecifiek te bekalken. Daardoor is een perceel qua pH egaler te maken. Werktuigencoöperatie Weco De Hondsrug in Borger heeft daarvoor een kalkstrooier aangepast om de afgifte gps-gestuurd te kunnen variëren.
‘Twee praktijknetwerken in de Veenkoloniën zijn volop bezig met de Verisscan en met plaatsspecifiek bekalken. Uit onderzoek door PPO blijkt dat het bekalken meestal het gewenste effect op de pH heeft, maar soms ook niet werd teruggemeten. De techniek wordt steeds verder verfijnd waardoor de betrouwbaarheid is toegenomen. Het vliegwiel draait en stopt niet. Telers kijken wat ze met de techniek nog meer kunnen doen’, vertelt Ottens.
Voor een Veenkoloniaal bouwplan is een pH van 5,1 optimaal. Een lage zuurgraad (pH 4) en een laag organische stofgehalte (3 procent) zorgt bij suikerbieten voor een opbrengstreductie tot 50 procent, blijkt uit onderzoek door PPO. Met variabel bekalken is de pH meer op een gelijk niveau te brengen en de opbrengst te verhogen.
Rietema: ‘Op zand- en dalgronden zien we grote verschillen in pH, ook binnen een perceel. Omdat het effect van de pH goed in euro’s is uit te drukken, kunnen we met variabel bekalken snel het laaghangende fruit plukken. Het advies is om per keer plaatsspecifiek te variëren met 0 tot 4 ton kalk per hectare, zo nodig over meerdere jaren.’
De Veris-sensor rijdt met een snelheid van 8 tot 12 kilometer per uur over een perceel. Iedere seconde meet de Veris MSP3 de bodem, de afstand is 10 meter. Met minimaal vier bodemmonsters per perceel worden de data van de Verisscan geijkt en verwerkt tot perceelkaarten. Daar hangt een prijskaartje aan vanaf zo’n 150 à 175 euro per hectare afhankelijk van de te scannen hectares.

Vertaalslag

Een adviseur van Agrifirm Plant helpt de boer en tuinder met het interpreteren van de uitslag. ‘We merken in de praktijk dat de teler behoefte heeft aan iemand die over zijn schouders meekijkt en helpt om de vertaalslag te maken. Dat komt omdat de ontwikkelingen op het gebied van gps en precisielandbouw snel gaan’, aldus Rietema.
De uitkomsten van de Verisscan bieden ook mogelijkheden om granulaat op basis van het organische stofgehalte plaatsspecifiek toe te passen, bijvoorbeeld in de teelt van aardappelen of bloembollen. Op basis van de gemeten organische stofgehalten en de geleidbaarheid is de hoeveelheid bodemherbicide per oppervlakte-eenheid te variëren.
Technisch is het ook mogelijk om op basis van de verschillen in organische stofgehalte binnen een perceel compost plaatsspecifiek aan te wenden. Het meest optimale organische stofgehalte is lastiger te bepalen dan bijvoorbeeld de pH.
Agrifirm doet op proefboerderij ’t Kompas in Valthermond dit jaar een proef met plaatsspecifiek drijfmest aanwenden en/of een aanvullende kunstmestgift op basis van het organische stofgehalte. ‘We willen kijken aan welke knoppen we moeten draaien’, zegt Rietema. De proef vindt plaats in zetmeelaardappelen.