‘Familiebedrijven reddenCuba van de honger’

‘Guajiro’ zeggen ze op Cuba tegen plattelanders. De bijnaam heeft decennialang een negatieve klank gehad. Iets waar de groeiende stadsbevolking op neerkeek. Maar dat verandert definitief.

Tekst en foto: Edwin Timmer

ubaanse families keren terug naar de akkers. Ze grijpen de kans om het boerenleven op te pakken nu de communistische overheid braakland in pacht uitgeeft.
Humberto Rios Labrada opent het hek naar zijn 6 hectare grote boerderij in Guatao, vlak bij Havana. Hij heeft een vlassig baardje, een hoedje tegen de stekende zon en witte rubberen laarzen. ‘Het is een beetje een dierentuin’, zegt Rios, terwijl hij langs hokken met konijnen loopt. Verder houdt zijn familie kalkoenen en lopen er geiten over het erf.
De kleine boerderij, met fruitbomen, bosbouw en groenten, is zijn trots. Ook al verblijft de wetenschapper hier slechts enkele maanden per jaar. ‘Degene die de touwtjes in handen heeft, is mijn moeder’, lacht Rios, die ook in Bolivia en Spanje werkt. ‘Maar samen bepalen we de richting van het bedrijf. We hebben ook enkele knechten en bewakers in dienst.’

Zelfstandige boeren

Rios heeft zich sterk gemaakt voor zelfstandige boeren, sinds de Sovjet-Unie in 1991 uit elkaar viel en de goedkope olie, mechanisatie en gewasbescherming wegvielen. Zijn boodschap stond haaks op de ideologie van het landbouwministerie, maar inmiddels volgt de staat hem voorzichtig. In 2010 ontving hij als erkenning de Goldman Environmental Prize en bezocht hij president Barack Obama in het Witte Huis in Washington.
‘Uit frustratie over de situatie bij de staatsbedrijven richtte ik me vanaf 1988 op zelfstandige familiebedrijfjes. Ik stimuleerde boeren vruchtwisseling toe te passen en hun eigen zaden te selecteren, iets wat velen hadden verleerd’, zegt Rios. De methode betekende een gestage toename van de productiviteit onder zelfstandige boeren, terwijl de grote staatscoöperaties door de wegvallende Sovjet-steun in elkaar zakten.
Het regime van president Raúl Castro heeft geen keus. Vorig jaar importeerde Cuba voor 1,3 miljard euro aan voedsel. Al in 2006 produceerden zelfstandige boeren, met slechts een kwart van het areaal, 65 procent van al het voedsel op het eiland. Inmiddels telt het platteland al 436.000 boerenbedrijfjes. Voor het eerst sinds 2007 zit de landbouwproductie in de lift.

Krediet van banken

‘De uitdaging is dat grote instituties hun aandacht op zelfstandige boeren richten. Langzaamaan gebeurt dat. Banken geven eindelijk krediet. Voor zaaizaad zijn we niet meer uitsluitend op de staat aangewezen.’
Eén obstakel is nog dat het merendeel van de oogst aan de staat verkocht moet worden. ‘Ook dat zal volledig vrij moeten worden. Je kunt een boer niet het pistool op de borst zetten en zeggen: ‘Je moet me alles verkopen.’’
Zet de verandering door? Rios: ‘Of dit eiland gaat naar de knoppen, of wij krijgen meer vrijheid.’ Hij heeft zijn plan klaar voor als de afzet vrij wordt: rechtstreeks groentepakketten verkopen aan burgers in het dorp of zelfs Havana. ‘Dankzij familiebedrijven is Cuba niet omgekomen van de honger.’

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer