Kumac verwerkt en zet af voor 18 euro

René LuijmesDoel van de mestverwerking in Deurne is dat er zo weinig mogelijk reststromen in de dunne fractie terechtkomen. Kumac - een initiatief van circa veertig varkenshouders van Demac (Deurnese Mineralen Afzet Coöperatie) en loonwerker Kuunders - kan 65.000 kuub varkensmest per jaar verwerken.
‘Van de organische stof komt 99,9 procent in de dikke fractie’, stelt Henry van Kaathoven van Greenpoint Systems. Hij is betrokken bij de verkoop en ontwikkeling van het mestverwerkingssysteem, dat nu zeven jaar bij loonbedrijf Kuunders draait.
Een snijder met openingen van 6 millimeter zeeft eerst de grove delen als haren en oormerken uit de mest. In een reactortank wordt een vlokmiddel toegevoegd dat het fosfaat en de organische stof moet binden.
Toevoeging van zuur moet de pH verlagen. Zo vervluchtigt er zo min mogelijk ammoniak en komt zoveel mogelijk stikstof in het mineralenconcentraat terecht.
Na behandeling op de ontwateringstafel gaat de dikke fractie door de zeefbandpers. De fractie bevat daarna circa 30 tot 34 procent droge stof en bestaat vooral uit organische stof en fosfaat. ‘Rond 19 à 20 kilo fosfaat per ton’, geeft Van Kaathoven aan. De dikke fractie gaat naar de droger.
Kumac verwerkt de dunne fractie, waaruit de organische stof dan voor 95 procent is verwijderd, verder met de DAF (Dissolved Air Flottation)-unit. Hierbij zorgen heel kleine luchtbelletjes ervoor dat de laatste deeltjes organische stof worden verwijderd. De belletjes nemen de deeltjes in de vloeistof mee omhoog, waarna de deeltjes worden afgeschraapt.

Loosbaar water

De installatie verwerkt de vrijkomende dunne fractie met omgekeerde osmose tot een mineralenconcentraat met stikstof en kali. Ze haalt onder hoge druk stikstof en kalium uit de dunne fractie, waarna er loosbaar water overblijft. ‘De zouten en de waterdelen worden uit elkaar gehaald. Belangrijk is dat er geen organische stof in zit.’
Het minralenconcentraat bevat 9 kilo stikstof en 10 kilo kalium per ton. Ook wordt een deel aan ammoniak eruit gehaald. Kumac zet het concentraat - Fertraat - in de regio af als kunstmestvervanger.
Loonwerker Ricus Kuunders vertelt bij de sloot, waar ruim 9 kuub water per uur wordt geloosd, dat er zoveel mogelijk water moet vrijkomen. Van de verwerkte varkensmest bestaat globaal de helft uit water, een kwart is compost en een kwart vloeibaar concentraat.

Droger

Greenpoint Systems doet op dit moment een proef met de cycloondroger. Deze machine droogt de dikke fractie tot 80 à 95 procent. Dit gebeurt door de lucht een snelheid te geven van 1.340 kilometer per uur. Het product verpulvert en het vocht verdampt.
De machine is volgens Van Kaathoven niet brandgevaarlijk. ‘Er zit weinig brandstof in, dus het risico is beperkt.’ Het gevaar voor stofexplosies is niet bekend. De droger is nog in een testfase en vormt nog geen onderdeel van de installatie.

Afzet

Een composteerbedrijf zet de gedroogde dikke fractie - Fertex - af naar landen als Duitsland en Frankrijk. Volgens Ricus Kuunders is Duitsland lastiger, omdat er meer mest op de Duitse markt terechtkomt en de markt meer overvoerd is geraakt.
Het is belangrijk dat de dikke fractie droger wordt, zodat een grotere afstand af te leggen is zonder dat de kosten oplopen.