Vooral aandeel gras bepaalt rendement

Enkele jaren geleden maakten onderzoekers in het kader van Koe & Wij modelberekeningen voor het economische verschil tussen weiden en opstallen. Weiden is economisch vaak gunstiger dan opstallen. Let wel: vaak. Mits de melkveehouder een goede verkaveling heeft.
Het blijkt dat voor intensieve bedrijven met een kleine huiskavel opstallen van het melkvee economisch gezien vaak gunstiger is dan weiden.
Weiden is bovendien financieel interessanter bij toename van de grasopname. Weiden wordt voordeliger dan opstallen - summerfeeding - als de dieren tijdens het beweidingsseizoen 600 kilo droge stof aan weidegras opnemen.
Koe & Wij concludeerde dat het voordeel van weidegang 60 tot 80 cent per 100 kilo melk is in het voordeel van weidegang. Bij beweiding zijn de kosten voor krachtvoer, loonwerk, brandstof en strooisel lager.
Het verschil in kosten is afhankelijk van de mate van beweiding, het werk dat is uitbesteed en de bedrijfsuitrusting. Als onbeperkt weiden mogelijk is, is het voordeel van onbeperkt weiden groter dan dat van beperkt weiden.
Vorig jaar werd opnieuw onderzoek gedaan. De ontwikkeling van bedrijven en de schaalvergroting zette de afgelopen jaren door. Melkveebedrijven werden intensiever, en boeren melken meer met robots. Opnieuw blijkt weidegang financieel aantrekkelijk, en dat geldt ook voor grotere en geautomatiseerde bedrijven. Maar niet voor elk melkveebedrijf.
Weiden is volgens het onderzoek financieel aantrekkelijk mits de koe voldoende weidegras vreet: minimaal 500 kilo droge stof per weideseizoen. Bij een lagere opname is het weiden niet voordelig. Het ging om een intensiteit tussen 15.000 tot 30.000 kilo melk per hectare en 8.500 kilo melk per koe per jaar. Bij deze begroting werd de weidepremie niet meegenomen.
Verder bleek uit het onderzoek dat er grote verschillen zijn tussen de efficiëntie en het bruto bedrijfsresultaat. Beweiden gaf gemiddeld een efficiëntere bedrijfsvoering en een hoger bedrijfsresultaat. Maar bij het groter worden van het bedrijf nam dit af. Het omslagpunt ligt bij 85 à 90 melkkoeien.
Een groot deel van het economische voordeel bij de combinatie weiden verdween met automatisch melken. Met de huidige weidepremie (0,5 cent) ligt het omslagpunt op een bedrijfsgrootte van 130 tot 140 koeien.
Volgens Philipsen blijft dat de opname van droge stof aan vers weidegras de belangrijkste maatstaf. ‘Het aantal koeien is niet zo’n sterk criterium; het gaat veel meer over het substantiële aandeel weidegras in het rantsoen.’
Daarnaast laten bedrijven die weiden volgens het onderzoek, tot wel 10.000 euro, liggen. Melkveehouders voeren te veel bij, waardoor de koeien minder gras opnemen. Ook gaan de koeien in het voorjaar te laat naar buiten en in het najaar weer te vroeg naar binnen. Het gras in het voorjaar is ideaal om maximaal te besparen op brok.