‘Gezondheid kippen staat voorop’

‘Zo kan ik vanachter de computer zien dat het goed zit en ook gemakkelijk schakelen tussen stallen. Zo meteen gaan ze in deze stal voeren’, weet Engelen.
Wanneer het zover is, gaat het licht uit en gaan de dieren richting het voersysteem. Ondertussen wordt de reguliere controle door de stal gedaan. ‘Webcam of niet, dat is ook belangrijk. Tegelijk worden alle grondeieren meegenomen’, vertelt de pluimveehouder.

Natuurlijke elementen

De broers openden de huisvesting voor vleeskuikenouderdieren twee jaar geleden. De stallen zijn in harmonie gebouwd met de omgeving. Ook zijn er natuurlijke elementen aangebracht, zoals extra beplanting en sommige delen van het dak zijn beplant met de plant Sedum.
Stalklimaat speelt een belangrijke rol. Verder voldoen de stallen helemaal aan de nieuwste eisen voor de brandveiligheidsmaatlat. ‘Een stalbrand is een ramp voor bedrijf en ondernemer. Dit verdient daarom alle aandacht’, vindt de ondernemer.
Ook aan de kippen is gedacht. ‘De gezondheid van de kippen staat voorop. De combinatie van diergezondheid en energiebesparing is in dit type stallen goed te maken’, aldus Engelen.
‘Je blijft natuurlijk afhankelijk van de dieren die je ontvangt’, vervolgt de pluimveehouder. ‘In feite hebben alle bedrijven eenzelfde systeem. De voerketting is bijvoorbeeld al twintig jaar standaard. De laatste jaren worden de voersystemen ook overal opgetakeld. Wat dat betreft is er niets nieuws.’

Weinig roosters

Bij de indeling van de stal maakten de ondernemers een opmerkelijke keuze: Het aantal roosters is relatief klein vergeleken met de meeste andere bedrijven. Hierdoor kunnen de kippen meer scharrelen.
‘Er zijn bedrijven met het voersysteem boven het rooster. Het door de kippen gemorste voer is vervolgens weg. In deze stal wordt juist het gemorste voer naderhand opgepikt. Dit bevordert het natuurlijke gedrag’, legt Engelen uit.
Door het beperkte aantal roosters is er meer controlewerk nodig. De oppervlakte waarop grondeieren kunnen worden gelegd, is namelijk groter. Op een rooster legt een kip geen ei. Ook andere activiteiten spelen zich meer af in het zaagsel dan op het rooster.
‘De bevruchtingsresultaten liggen daarom bij onze eieren hoger dan gemiddeld’, glimlacht Engelen. Hij wil geen cijfers geven, die dit ondersteunen. ‘Die gaan hun eigen leven leiden.’
Dit scharrelen is niet alleen goed voor het dier, maar ook voor het strooisel, en daarmee voor het energieverbruik. ‘Met het scharrelen wordt het zaagsel omgezet. Dit geeft warmte. Doordat de gezondheid van de kip goed is, komt extra warmte vrij’, geeft de pluimveehouder aan.
Dat was volgens de ondernemer afgelopen winter reden om de ventilatie aan te passen. ‘Door de warmte blies de ventilator warme lucht naar buiten. Dat moeten we natuurlijk zo veel mogelijk beperken. Het bedrijf maakt gebruik van warmtewisselaars om de lucht voor te verwarmen.’
In de vloer is bewust niet voor isolatie gekozen. ‘Isolatie stoot warmte af. We hebben liever dat de vloer de warmte opneemt. Beton houdt geen warmte vast. Zand wel. Dat is poreus en geeft daarmee ook kans op ongedierte. Daarom hebben we het zand onder het beton. Hierdoor blijft de vloer warmer. Dat is goed voor de mest, die sneller droogt, en dat is weer goed voor de diergezondheid’, vertelt de pluimveehouder.
Ook is de vloer sneller droog bij het schoonspuiten van de stallen. De warmte zit dan nog in de vloer. Zelfs bij het inladen van nieuwe dieren geeft het zand via de vloer nog warmte af. Dit geeft een comfortabele start’, legt Engelen uit.

Zonnepanelen

Op het dak liggen zonnepanelen. Die voorzien in 40 procent van de energiebehoefte. De eigen energieopwekking is te duur voor teruglevering aan het net. ‘Mensen zeggen wel dat die zonnepanelen onvoldoende rendement geven. Maar er zijn meer redenen om hiervoor te kiezen. Met eigen opwekking ben je minder afhankelijk van bijvoorbeeld het buitenland. We zien nu met Rusland wat voor gevolgen dat kan hebben’, zegt de pluimveehouder.
De broedeieren van Engelen gaan via een handelaar naar Rusland. Hiervoor gold vooralsnog een uitzondering op de boycot. ‘De Russen hebben onze eieren hard nodig. Zeker nu het land geen Amerikaanse kip meer importeert.’
Voordeel van de zonnepanelen is dat deze vooral stroom produceren wanneer het bedrijf energie nodig heeft. Op een zonnige dag is bijvoorbeeld extra energie nodig voor de ventilatie. Ook wordt overdag gevoerd en brandt de verlichting.
Om een stroompiek te voorkomen, worden de lampen in de stallen om de tien minuten aangedaan. De eerste verlichting gaat om half 4 aan en de laatste om half 5. Ook zit er telkens tien minuten tussen de start van het voeren in iedere stal. Dit heeft ook een praktisch oogpunt. ‘Het zoeken van grondeieren tijdens het voeren duurt ongeveer tien minuten per hok’, vertelt Engelen.
Een bijkomend voordeel is de warmte. ‘Omdat de zonnepanelen ook warmte opnemen, liggen die wat los van het geïsoleerde dak. Ik heb het gevoel dat de temperatuur onder dit dak lager is dan onder de andere daken, doordat de panelen warmte opnemen. Alleen liggen de panelen maar op een van de veertien daken, zodat het effect klein is. Zo draagt isolatie bij aan een goed stalklimaat’, legt de pluimveehouder uit.