In actie voor ‘goud’ voor gewas

Berrie Klein SworminkEen goed functionerende bodem draagt volgens Michielsen bij aan een goed functionerend watersysteem. ‘Zo’n bodem heeft een groot waterbergend vermogen en legt mineralen vast, zodat ze niet uitspoelen. Anderzijds hebben wij als boeren belang bij water van goede kwaliteit, waarover we kunnen beschikken op momenten dat het nodig is.’
Het Actieplan Bodem en Water Flevoland, dat afgelopen voorjaar uit de startblokken kwam, biedt veel ruimte om te werken aan schoner water en een vruchtbare bodem. ‘Communicatie is daarbij essentieel. Duurzamer werken heeft alles met bewustwording te maken. Gré de Groot van Projecten LTO Noord helpt ons om de noodzakelijke kennisoverdracht gestalte te geven’, aldus Michielsen, die lid is van de stuurgroep achter het actieplan.

Schone erven

Een onderwerp in het actieplan is ‘schone erven’. Als op het erf gewasbeschermingsmiddelen vrijkomen, bijvoorbeeld bij het schoonspuiten van een aardappelpootmachine, spoelen ze vaak rechtstreeks naar het grondwater.
Akkerbouwer Adrie Vermeulen in Swifterbant installeerde afgelopen voorjaar een biofilter. Daarin kan hij resten van spuitvloeistoffen kwijt. Micro-organismen in het biofilter breken restanten van gewasbeschermingsmiddelen af, zodat ze niet in het oppervlaktewater terechtkomen.
‘Afgelopen voorjaar hadden we een open dag waar het biofilter centraal stond. Er kwamen zo’n honderd mensen. Het doet me deugd dat veel collega’s oprecht geïnteresseerd zijn in mogelijkheden om toekomstbestendiger te boeren’, aldus Vermeulen.
‘Op de grond hier wordt nog niet langer dan vijftig jaar geboerd. Het is geweldige goede grond met een hoog opbrengend vermogen’ constateert de akkerbouwer.
Die hoge opbrengsten maken de bodem echter ook kwetsbaar, zegt Vermeulen. ‘Je moet als boer enorm goed voor de bodem zorgen om de kwaliteit in stand te houden. Veel boeren hebben in de gaten dat hun gewassen minder opbrengen dan wat in potentie mogelijk zou moeten zijn. De oorzaak is de bodem. Als ik een hand klei van de akker in mijn hand neem, dan voelt die anders dan toen ik een jongetje was.’
Het Actieplan Bodem en Water begeleidt ondernemers bij werken aan een betere bodemkwaliteit. Michielsen: ‘Van groot belang is het op peil houden van het organische stofgehalte. Ondernemers hebben daar onder meer met hun bouwplan veel invloed op.‘
Maar dat is volgens het stuurgroeplid niet het enige. ‘In de bodem spelen veel processen die niet allemaal in getalletjes zijn te vangen. Eigenlijk weten we er gewoon nog te weinig van. Hopelijk kunnen we met hulp van het actieplan de kennisachterstand wegwerken.‘
Zo houdt het actieplan op donderdagavond 25 september bij loonwerker Breure in Swifterbant een aantal lezingen onder de naam ‘Goede bodem is goud voor gewas’, vertelt Michielsen.
‘Iets anders is dat we als LTO Noord Flevoland vinden dat er ruimte moet komen voor gebiedsgerichte bemestingsnormen. Door de hoge opbrengsten hier haal je vaak meer meststoffen van het land dan je weer terug mag brengen.’

Bodemdaling

In sommige delen van Flevoland is sprake van bodemdaling die op den duur agrarische productie belemmert.
‘Binnen het actieplan willen we onderzoeken of de bodemdaling te vertragen is’, vertelt Michielsen. ‘Het idee is om te gaan werken met hogere waterpeilen in de zomer. Dat gaan we uitproberen in een gebied in de Noordoostpolder. De betrokken ondernemers zien het nut in van het gaan stoeien met waterpeilen, maar vinden het spannend.’