Cameratoezicht wordt criteria in Beter Leven-keurmerk

Nieuws Varkens Ilona Lesscher 23 dec 2025 om 13:32uur

Slim cameratoezicht wordt in de tweede helft van 2026 opgenomen in de criteria voor varkens-, runder- en kalverslachterijen binnen het Beter Leven-keurmerk. De Dierenbescherming en Stichting Beter Leven keurmerk (SBLk) zetten daarmee een nieuwe stap in het verbeteren van het dierenwelzijn in Nederland.

In de varkenshouderij is staartlengte een belangrijke indicator voor het dierenwelzijn.

Cameratoezicht is al onderdeel van controles in slachterijen. Maar met de inzet van systemen op basis van kunstmatige intelligentie (AI) kunnen meer kritieke momenten in het slachtproces continu en nauwkeurig in beeld worden gebracht. Slimme camera's signaleren afwijkingen sneller en dragen zo bij aan een structurele en zorgvuldige borging van dierenwelzijn.

Volgens de Dierenbescherming en SBLk vergroot slim cameratoezicht de transparantie binnen slachterijen en ondersteunt het bedrijven bij het naleven en verbeteren van de welzijnscriteria. Het systeem is bedoeld als aanvullend hulpmiddel naast bestaande controles en inspecties. Invoering in 2026 geeft slachterijen de tijd om zich goed voor te bereiden en de benodigde technologie op een verantwoorde manier te implementeren.

Staartlengte meten

In de varkenshouderij doen verschillende varkenshouders en slachterijen inmiddels al ervaring op met cameratechnologie die automatisch de staartlengte van varkens meet. Het is een onderdeel van het Europees Innovatie Partnerschap (EIP)-project 'AI voor een gezonde krulstaart'.

Varkenshouders uit diverse ketens, waaronder de Keten Duurzaam Varkensvlees (KDV), StarFarmers en Varken op z'n Best (VOB), leveren input voor het project. Op de bedrijven wordt gekeken naar uiteenlopende factoren, zoals het vroeg herkennen van beginnend staartbijtgedrag, de invloed van verrijkingsmaterialen en welke maatregelen in de praktijk het meest effectief zijn.

• Lees ook het interview met hoofddocent Arie van Nes: 'De echte uitdaging is gedrag veranderen'

Op meerdere momenten in het leven van het varken wordt de staartlengte gemeten. Aan het einde van de keten (bij de slacht) legt de slimme camera de uiteindelijke staartlengte vast. Het monitoringssysteem moet varkenshouders helpen om risico's op staartbijten tijdig te signaleren.

Slachtdata benutten

Ook op Europees niveau wordt gewerkt aan het beter benutten van slachterijdata ter verbetering van het dierenwelzijn. Komend jaar is het laatste jaar in het aWISH-project (Animal Welfare Indicators at the Slaughterhouse). Binnen dit project wordt data verzameld via gestandaardiseerde en geautomatiseerde metingen tijdens het laden en lossen, het transport en het slachtproces.

Aan het onderzoek werken zes Europese slachterijen mee: twee pluimveeslachterijen en vier varkensslachterijen. De pluimveeslachterijen zijn gevestigd in Frankrijk en Polen en zijn beide aangesloten bij de keten van Plukon. De varkensslachterijen bevinden zich in Nederland (Vion), Spanje, Oostenrijk en Servië.