'Hiermee gaan we sneller'

'Agrarische experimenteerlocaties zijn plekken waar innovaties voor de agrarische sector niet alleen worden bedacht, maar ook getest in de praktijk. We bouwen aan een landelijk netwerk van dit soort plekken', vertelt Britta Schaffmeister, coördinator van het Nationaal Platform Agrarische Experimenteerlocaties. Het platform gaat in februari 2026 van start. Tijdens de startbijeenkomst op 25 november bij de VDBorne Campus in het Noord-Brabantse Reusel, kwamen toekomstige deelnemers voor het eerst bij elkaar.

Schaffmeister mikte op een start met minstens twaalf locaties, verspreid over alle regio's en sectoren. Het zijn er inmiddels al veertien. Allemaal samenwerkingsverbanden die de infrastructuur hebben om proeven te doen, continuïteit laten zien en graag kennis delen. 'Wie meedoet, krijgt toegang tot kennis, sparringpartners en een directe lijn naar beleid.'

Drie leden van het platform in wording zijn inmiddels van start met subsidie uit de subsidieregeling experimenteerlocaties. Dat dit geld niet de enige drijfveer is, laten Rusthoeve in Zeeland en Agroparel Noord-Nederland zien. Zij gaan door zonder subsidie, maar met een duidelijke motivatie: samen werken aan toekomstbestendige landbouw. Klink: 'Zo kunnen we kennis sneller en makkelijker delen en dubbel onderzoek voorkomen.'

Agroparel Noord-Nederland

Agroparel Noord-Nederland is het initiatief van de netwerkorganisatie Agro Agenda, die boeren, agrobedrijfsleven, onderwijs, overheid en natuur- en milieuorganisaties in de drie noordelijke provincies verbindt.

'We willen met Agroparel een kennisinfrastructuur in Noord-Nederland opbouwen, die onderzoek, voorlichting en onderwijs sterker verbindt. Onder meer met Dairy Campus van Wageningen University & Research, onderzoeksboerderij SPNA en hogescholen', legt Klink uit. 'Nu ontbreekt die kruisbestuiving. Regio's weten te weinig van elkaar waar ze mee bezig zijn. Soms worden proeven drie keer gefinancierd. Het Nationaal Platform Experimenteerlocaties kan dat doorbreken.'

Agroparel wil scherp krijgen welke kennis boeren zelf denken nodig te hebben om te innoveren. 'We fungeren als loket waar boeren terechtkunnen om nieuwe ideeën te laten onderzoeken, zodat ze niet stranden. De vragen van boeren zetten we om in onderzoek. Als een soort makelaar brengen we de juiste partijen bij elkaar. Het nationaal platform versterkt die functie', zegt Klink.

'We doen mee aan het platform, omdat we geloven in samenwerking. Wat ons betreft moet het niet alleen een LVVN-portaal zijn, maar breder: met ook andere ministeries en koppelkansen met water, natuur en voedsel.'

Wat brengt Agroparel in? Baars, betrokken via Hogeschool Van Hall Larenstein: 'Succesvolle proeven én mislukkingen. Van beide kunnen deelnemers aan het platform immers leren. We willen studenten en docenten beter koppelen aan praktijkopdrachten. Dat gebeurt nu informeel, via het persoonlijk netwerk van docenten, maar het moet structureler.'

Boerderij van de Toekomst Zuidwestelijke Delta

Rusthoeve is een proefboerderij voor akkerbouw op de zuidwestelijke kleigronden. 'Wij doen wetenschappelijk onderzoek in de praktijk, voor fabrikanten, handelsbedrijven en adviseurs. Maar we werken ook aan innovatieve akkerbouwprojecten, zoals gewassen toetsen voor biobased productie en water geven met druppelirrigatie', vertelt Van Sluijs. 'In onze regio is zoet water schaars, dus oplossingen om daar zuinig mee om te gaan zijn cruciaal. Wij kunnen laten zien wat haalbaar is bij de teeltomstandigheden in onze regio.'

Rusthoeve werkt samen met Wageningen University & Research, adviesorganisatie Delphy en een kerngroep van veertien telers in Boerderij van de Toekomst Zuidwestelijke Delta, die is aangemeld als experimenteerlocatie. 'Die telers drukken een flink stempel op wat we onderzoeken. Dat mogen gerust heel experimentele ideeën zijn, als ze ondernemers maar helpen om hun bedrijf aan te passen en de streek vooruithelpen', zegt de secretaris-directeur van Rusthoeve.

'We vinden het belangrijk dat dit platform er komt. De uitdagingen waar de landbouw voor staat, zijn te groot om ieder afzonderlijk oplossingen te onderzoeken. Er was nooit een club waar we met andere onderzoekslocaties kennis konden uitwisselen', legt Van Sluijs uit. 'Dit platform biedt die plek. Met dit platform gaan we sneller. We kunnen hier praktisch leren van vergelijkbare proefboerderijen als SPNA of de locaties van Wageningen University & Research. En strategische kennis opdoen. Het mbo in de regio wil bijvoorbeeld graag met ons samenwerken. Hoe organiseer je dat op een goede manier?', licht de secretaris-directeur toe.

'Kennis uitwisselen en samenwerken is ook simpelweg een manier om geld beter te benutten en om goede ideeën niet verloren te laten gaan', zegt Van Sluijs. 'Als het platform meer bekendheid krijgt, weet een boer wie hij of zij moet bellen met een innovatief plan.'