Provincie Fryslân haalt landelijke deadline Natuurnetwerk Nederland niet

Op verzoek van Provinciale Staten heeft provincie Fryslân een plan van aanpak gemaakt voor het realiseren van het resterende deel van Natuurnetwerk Nederland in Friesland. De provincie gaat daarbij vooral inzetten op het 'versterken van de grondstrategie en het herbegrenzen van het Natuurnetwerk Nederland'.

Het plan van aanpak richt zich op twee hoofdlijnen. Enerzijds op het maximaal stimuleren van vrijwillige functiewijziging en anderzijds op versnelling van de inrichting door beschikbare provinciale en publieke gronden gefaseerd in te richten.

Binnen vrijwillige functiewijziging staan drie hoofdsporen centraal. Zo wordt er ingezet op zelfrealisatie, waarbij natuurrealisatie en -beheer door de eigenaar wordt gedaan. Daarnaast wordt er ingezet op grondstrategie, waarin vrijwillige aankoop, ruil en tijdelijke of langjarige pachtconstructies centraal staan en er wordt ingezet op herbegrenzing van het Natuurnetwerk Nederland.

Verlies van mestplaatsingsruimte

Wat zelfrealisatie betreft kunnen agrariërs aanspraak doen op de Subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap. Deze regeling compenseert de economische waardedaling van landbouwgrond die wordt omgezet naar natuur en biedt een vergoeding voor inrichtings- en beheerkosten. Daarbij behoudt de eigenaar de grond, maar veranderen het gebruik en beheer blijvend naar natuur. Daarmee verliest de agrarisch ondernemer de mestplaatsingsruimte.

De huidige financiering voor het realiseren van het Natuurnetwerk Nederland is naar verwachting tot en met 2027 toereikend, waardoor aanvullende financiering noodzakelijk is. Volgens de provincie heeft het Rijk aangekondigd dat het huidige provinciefonds, dat geraamd is op zo'n 45 miljoen per jaar, ook na 2027 wordt voortgezet. Dit geldt voor alle onderdelen van het Natuurpact, waaronder de resterende opgave voor het Natuurnetwerk Nederland. Wel verwacht de provincie dat na 2027 aanvullende middelen nodig zijn om natuurontwikkelopgave en andere onderdelen van het Natuurpact te bekostigen.

De provincie ziet dat de Friese opgaven voor natuur, water, klimaat en landbouw steeds nauwer met elkaar zijn verweven. Een integrale en programmatische aanpak is daarom wenselijk om natuurontwikkeling, agrarische structuurversterking, stikstofreductie en waterbeheer in samenhang te realiseren. 'Hiervoor is het van belang dat verschillende beleidsopgaven op gebiedsniveau worden geconcretiseerd', stelt zij. Daarbij staat of valt een succesvolle vrijwillige realisatie van het Natuurnetwerk Nederland met de beschikbaarheid van grond, weet de provincie.