'Er is weinig vrijwilligs aan de plannen van provincie Zeeland'

Het plan van provincie Zeeland richt zich op natuurherstel in met name de Manteling van Walcheren en de Kop van Schouwen. In een straal van 3 kilometer rondom deze Natura 2000-gebieden moeten boeren 30 tot 50 procent stikstof reduceren, vooral via mestaanwending en aanpassingen aan stallen.

Het idee is dat agrariërs zelf kunnen bepalen hoe zij de reductiedoelen halen, een uitgangspunt waar ZLTO al langer voor pleit. 'We waarderen de constructieve insteek van de provincie', stelt de belangenvereniging. 'We zien dat de provincie inzet op innovatie, samenwerking en het bieden van perspectief voor ondernemers. Dit sluit goed aan op onze visie.'

Technieken niet erkend

Toch is de vereniging kritisch op de uitwerking van de plannen. Want als boeren de stikstofdoelen niet binnen enkele jaren halen, komt de provincie alsnog met verplicht beleid. 'In de praktijk is er dus weinig vrijwilligs aan', stelt Wilco Verhage van ZLTO Raad Zeeland. 'Er zijn allerlei technieken in ontwikkeling die de uitstoot van stikstof kunnen reduceren, maar die worden nog altijd niet erkend.'

Volgens Verhage heb je als veehouder op dit moment gewoonweg niet veel keuze. 'In de praktijk komt het vooral neer op minder dieren houden. Dat willen we echt voorkomen, want de veehouderij is al klein in Zeeland. Als de provincie wil dat boeren echt een keuze hebben, dan moeten ze langer de tijd krijgen voor de stikstofdoelen.'

In het plan schrijft provincie Zeeland dat zij ruimte wil creëren voor innovatie en pilots, om nieuwe technieken erkend te krijgen. ZLTO geeft aan graag mee te willen werken aan dat soort pilots, maar zegt ook dat het niet realistisch is om binnen een paar jaar tot erkende toepassingen te komen.

'Vaag en onvolledig'

Tegelijkertijd is het beleid voor de rest van de provincie volgens de belangenbehartiger vaag en onvolledig. 'Buiten de natuurgebieden blijft beleid onduidelijk en is er nog geen perspectief op vergunningverlening', geeft Verhage aan. 'Het is ook nog niet duidelijk hoeveel stikstof we al hebben gereduceerd sinds 2019, het jaar dat de provincie gebruikt als ijkpunt. En dan is er nog de vraag of er financiering komt.'

Er moeten volgens Verhage duidelijke afspraken komen over de beschikbaarheid van geld vanuit het Rijk en de provincie, zodat plannen die vanuit de sector worden aangedragen ook daadwerkelijk uitvoerbaar zijn.' Provincie Zeeland benadrukt dat het plan in samenwerking met het veld wordt uitgewerkt, onder het motto 'Boer aan het roer'.

Als het aan ZLTO ligt, dan is er dus nog werk aan de winkel. Maar de belangenvereniging biedt zich aan om mee te denken om zo 'tot realistische doelen te komen en vergunningverlening mogelijk te maken'.