Afname agrarisch grasland, meer natuurbeheer en bebouwing

Agrarisch (en overig) grasland is voor een deel omgezet naar bebouwing en akker- en tuinbouwgebied, maar ook gedeeltelijk veranderd in natuurlijk grasland door uitbreiding van het natuur- en landschapsbeheer. Het oppervlak (half)natuurlijk grasland, bijvoorbeeld in agrarisch natuurbeheer, is in de periode 2016 tot 2023 met 25.500 hectare toegenomen.

Ook de hoeveelheid bos (2.800 hectare) en heide en inlandige zandgebieden (1.500 hectare) namen toe. Moeras- en veengebieden (700 hectare) natuurlijk akkerland (400 hectare) en duin- en kustgebieden (300 hectare) namen in de onderzoeksperiode licht af.

In 2023 bestond ruim 20 procent van het Nederlandse landoppervlak uit (half)natuurlijke ecosystemen, zoals bos, heide of duinen. Dit oppervlak groeide van 2016 tot en met 2023 met 28.500 hectare. Ook de bebouwing nam toe. Het oppervlak bebouwde omgeving en stedelijk groen nam in dezelfde periode toe met 11.100 hectare. Een groter deel van Nederland is nu dus bebouwd gebied.

Ecosystemen

Ecosystemen zijn gebieden met een specifieke samenstelling van planten, dieren, bodem en andere kenmerken, variërend van bos en heidegebieden tot akkerland en bebouwd gebied. De ecosystemen zijn in deze rapportage ingedeeld volgens de zogeheten cijfers van de 'Natuurlijk kapitaalrekeningen'. Deze internationaal vergelijkbare meetwaarden kunnen afwijken van andere indelingen en definities.

Een deel van de ecosystemen behoort tot (half)natuurlijke ecosystemen. Dit zijn gebieden waarbij de mens de ecologische processen niet of deels beïnvloedt. (Half)natuurlijke ecosystemen op land zijn bossen, heide en inlandige zandgebieden, moeras- en veengebieden en duin- en kustgebieden. Ook het (half)natuurlijk grasland en specifieke vormen van voor natuurdoeleinden beheerde akker- en tuinbouwgebieden tellen mee.

Op land zijn akker- en tuinbouwgebied en het agrarisch (inclusief overig) grasland de grootste ecosystemen (samen 1,9 miljoen hectare) Daarna volgen de bebouwde omgeving en verschillende (half)natuurlijke ecosystemen, zoals bosgebieden.