Hygiëne en aminozuren spelen grote rol in voorkomen staartbijten

Minussi is haar onderzoek gestart met een experiment op een regulier varkensbedrijf. Daar kregen de varkens een eiwitarm rantsoen en daarbij extra aminozuren en omgevingsverrijking. Varkens op een eiwitarm rantsoen vertoonden lagere groeiprestaties, een verhoogde activiteit en meer staartbijten in vergelijking met varkens die een ranstoen met een normaal eiwitgehalte kregen of een eiwitarm ranstoen met extra aminozuren.

In eerste instante verminderde extra hokverrijkig het staarbijten, maar de effectiviteit nam in de loop van de tijd af. Oorbijten was wel consequent minder. Daarentegen zorgden extra aminozuren er wel voor dat de varkens hun maximale groei behaalden en het staartbijten verminderde, ten opzichte van het eiwitarme dieet.

Een tekort aan aminozuren draagt dus bij aan schadelijk gedrag en extra aminozuren verstrekken is effectiever dan verrijking. Al moet dit volgens Minussi nog steeds worden gecombineerd met hokverrijking.

Verdere studies onderzochten het vermogen van varkens om zelf een tekort aan aminozuren aan te vullen onder standaardomstandigheden of omstandigheden die de aminozuurbehoefte verhogen. De varkens die de keuze kregen tussen twee of vier rantsoenen, bereikten dezelfde voeropname en gewichtstoename als de varkens die rantsoen met de juiste aminozuurvoorziening kregen.

Kegen de varkens een aanvullend voer met een combinatie van drie aminozuren in hogere concentraties, dan namen ze hiervan duidelijk minder op. Kregen ze vervolgens extra aanvullend voer met een van de drie aminozuren, dan waren er duidelijke verschillen. Bij aanvullende voer met een hoge concentratie van het aminozuur valine namen ze hier minder van op. Aanvullend voer met een hoge threonineconcentratie had geen effect op de opname.

Voorkeur voor tryptofaan

Voor het aanvullende voer met een hoge tryptofaanconcentratie toonden de varkens wel een sterke voorkeur. De opname van aminozuren verschilde van de aminozuren die nodig zijn voor maximale gewichtstoename. Dat geeft aan dat varkens aminozuren zouden kunnen kiezen om aan andere fysiologische processen voorrang te geven boven groei.

Hierna heeft Minussi een tweede voedingsexperiment uitgevoerd om te onderzoeken of varkens er zelf voor kunnen kiezen om bepaalde aminozuren op te nemen, ter compensatie van een rantsoen met een tekort aan aminozuren. Daarbij keek ze of die keuze verschilt als biggen onder verschillende hygiënische omstandigheden worden gehouden.

Invloed van hygiëne

Slechte hygiënische omstandigheden hadden een negatieve invloed op de groei, immuunstatus en neurotransmitterniveaus. Chemische processen, onder andere in de hersenen van de biggen, zorgen ervoor dat signalen worden overgedragen.

In tegenstelling tot de verwachtingen, gaven biggen in de loop van de tijd de voorkeur aan een rantsoen met extra aminozuren onder hoge hygiënische omstandigheden. Onder lage hygiënische omstandigheden was dit niet geval.

Effect op het brein

Bovendien leidden lage hygiënische omstandigheden tot lagere tryptofaanconcentraties in het plasma en de hersenen, minder serotonine (een neurotransmitter) in de bloedplaatjes en lagere concentraties aan neurotransmitters in delen van de hersenen. Daarbij gaat het om de hippocampus, die belangrijk is voor het geheugen en leervermogen, en de prefrontale cortex, die zorgt voor het kunnen plannen, nemen van beslissingen en reguleren van emoties.

Het speelgedrag van de biggen onder slechte hygiënische omstandigheden was duidelijk minder in vergelijking met biggen onder goede hygiënische omstandigheden. Hoewel het agressieve gedrag enigszins verminderde als voedingskeuzes werden aangeboden, hadden de hygiënische omstandigheden een sterkere invloed op het welzijn van de biggen dan alleen voeding.

Het onderzoek van Minussi toont aan dat de opvatting over het ideale aminozuurprofiel voor varkens moet worden aangepast. De aminozuurbehoefte mag niet alleen afhangen van de doelstelling om de groei te maximaliseren, maar heeft een meer dynamische, op de behoefte van het varken gerichte invulling nodig. Bovendien rekening worden gehouden met de variabele vereisten voor diverse functies en prioriteiten, zoals het gedrag van de varkens.