Wetsvoorstel kabinet: KDW uit de wet, inzet op doelsturing

In de Omgevingswet zijn doelen opgenomen voor het verminderen van de stikstofneerslag. Deze doelen zijn gebaseerd op de kritische depositiewaarde (KDW). De KDW is de wetenschappelijk bepaalde grens waarboven stikstofneerslag schadelijk kan zijn voor de natuur. Die grens is per type natuur verschillend.

Het kabinet wil af van de KDW als omgevingswaarde in de wet omdat het een 'te bewegelijk' doel is. De opgave die uit deze doelen voortvloeit, is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. Het kabinet benadrukt dat het onmogelijk is om consistent en langjarig beleid te voeren, als de omvang van de opgave tussentijds wijzigt.

Niet haalbaar

De huidige doelen worden door het kabinet niet langer als haalbaar beschouwd, mede vanwege de sociale, maatschappelijke, financiële en economische gevolgen van de stikstofmaatregelen. Door de focus te verleggen van neerslag naar uitstoot, ontstaat er meer grip op de opgave.

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma heeft het kabinetsbesluit vrijdag bekendgemaakt. 'Ik ben blij met dit wetsvoorstel, want hiermee maken we de omslag van sturen op stikstofneerslag naar sturen op stikstofuitstoot. Op dit moment hebben we te maken met bewegende doelen en daar kun je moeilijk beleid op maken. Wat je uitstoot, daar heb je grip op. Daarom gaan we over op emissiebeleid. Want als ondernemer heb je regie op wat je uitstoot, niet op wat er neerslaat.'

Juridisch houdbaar

In het regeerprogramma is de afspraak opgenomen om de KDW-doelen uit de wet te halen en te vervangen door een juridisch houdbaar alternatief. Het kabinet kiest als alternatief emissiedoelen, die in een wettelijk verplicht programma worden opgenomen.

Het wettelijke programma bevat ook maatregelen om aan die doelen te voldoen. Een programma zorgt ervoor dat maatregelen goed op elkaar zijn afgestemd en dat er wordt bijgestuurd als dat nodig is.

Ook de huidige wettelijke doelen hebben een bijbehorend programma, namelijk het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering (PSN). Het wettelijke programma wordt een aanvulling en actualisatie van het huidige PSN en bevat de maatregelen waartoe de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel heeft besloten om Nederland weer van het stikstofslot te krijgen. Daarbij wordt ook rekening gehouden met de Europese afspraken.

Eind 2025 naar de Kamer

De internetconsultatie loopt van 14 juli 2025 tot en met 24 augustus 2025. Na verwerking van de reacties van de internetconsultatie wordt het wetsvoorstel voor advies naar de Afdeling advisering van de Raad van State gestuurd. De verwachting is dat het wetsvoorstel eind 2025 naar de Tweede Kamer wordt verzonden voor behandeling.

Zodra de Tweede en Eerste Kamer hebben ingestemd én de wet is gepubliceerd, is de nieuwe wet van kracht.

Parallel aan de internetconsultatie wordt het wettelijk verplicht programma verder uitgewerkt, waardoor ook toekomstige besluitvorming van de MCEN kan worden meegenomen.