Ctgb: studie naar verband glyfosaat en kanker rammelt

Het Ctgb baseert zich op de gegevens in het gepubliceerde artikel en heeft deze onder andere gelegd naast gegevens uit het uitgebreide EU-stofdossier van glyfosaat. Het artikel over het Italiaanse onderzoek biedt volgens de instantie geen nieuwe inzichten. De bevindingen in de studie leiden volgens het Ctgb niet tot een andere conclusie over de kankerverwekkendheid van glyfosaat dan eerder al op Europees niveau zijn getrokken.

Het Ctgb heeft het onderzoek beoordeeld op verzoek van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. De onderzoekers meenden op basis van hun onderzoek met ratten 'robuust bewijs' te leveren voor de stelling dat glyfosaat kankerverwekkend is voor de dieren.

Het Ctgb vindt de betrouwbaarheid van de studie moeilijk vast te stellen, omdat ruwe data ontbreken. Daarom raadt het college de EU-instanties die zich bezighouden met bestrijdingsmiddelen en voedselveiligheid aan die alsnog op te vragen en te evalueren.

Inhoudelijke bezwaren

Het college heeft inhoudelijke bezwaren tegen diverse punten in het artikel. Zo hebben de onderzoekers verouderde controledata gebruikt van andere laboratoriumratten om hun resultaten mee te vergelijken. Een ander kritiekpunt is dat verschillende soorten tumoren die bij de onderzochte ratten ontstonden bij elkaar zijn opgeteld, terwijl die op heel andere manieren ontstaan. 'Daarmee ontstaat een hogere statistische significantie, maar dit is biologisch gezien niet correct', oordeelt het college.

De Sprague-Dawley-ratten die in de studie glyfosaat in hun drinkwater kregen, ontwikkelen regelmatig ook spontaan tumoren. Volgens het Ctgb 'kan nu niet worden gezegd dat de gevonden tumoren een gevolg zijn van blootstelling aan (de middelen met) glyfosaat'. Diverse tumortypes kwamen ook slechts in een enkel geval voor, terwijl die in andere studies met hogere doses glyfosaat helemaal niet werden gezien.

De gepubliceerde data laten zien dat verschillende soorten tumoren bij een enkel dier voorkomen, en in een aantal gevallen wel bij een lage, maar juist niet bij een (veel) hogere concentratie. De beoordelaars van het Ctgb zijn hier kritisch op. Wanneer glyfosaat tot tumoren zou leiden, is de verwachting dat bij een hogere dosering ook meer of sneller tumoren voorkomen, de zogenaamde dosis-responsrelatie. In de voorlopige analyse ziet het Ctgb een dergelijke dosis-responsrelatie niet.

Landbouwminister Femke Wiersma heeft laten weten de conclusies van het Ctgb over te nemen. Ze zal op basis hiervan geen aanvullende maatregelen nemen. Daarnaast wacht ze de analyse van de Europese organisaties EFSA en ECHA af.