'Collectief kan scheefgroei aardappelmarkt doorbreken'

De markt functioneert niet eerlijk voor telers, stelt POC-voorzitter Jasper Roubos. 'We zien steeds vaker dat risico's worden doorgeschoven naar de teler, terwijl marges elders in de keten overeind blijven of zelfs stijgen. Dat is niet langer houdbaar. Ik verwonder me erover dat het gros van de telers de schouders ophaalt en het gewoon laat gebeuren. Telers moeten nu de regie pakken.'

China en India vergroten hun productiecapaciteit razendsnel, terwijl Europese telers worden geconfronteerd met dalende prijzen, stijgende kosten en toenemende onzekerheid. Toch blijven er volop kansen voor Europese frites, chips en hoogwaardige pootaardappelen, verzekert POC.

De producentenorganisatie ziet niet waarom de prijs voor Nederlandse aardappelen structureel laag zou moeten zijn. 'Kwaliteit, betrouwbaarheid en marktvraag rechtvaardigen een eerlijke en stevige beloning.' Een collectieve organisatie van Nederlandse telers is volgens POC noodzakelijk om dit te kunnen realiseren.

Volgens de POC liggen de prijzen met name op de vrije markt veelal rond of onder het kostprijsniveau. Aan de andere kant hebben telers te maken met hoge kosten voor pacht, arbeid, energie en milieuverplichtingen. Ook de risico's met betrekking tot weersextremen komen steeds vaker op het bordje van de teler te liggen.

Problemen zijn structureel

De problemen voor de telers zijn structureel, concludeert de producentenorganisatie. 'Contracten zijn vaak eenzijdig opgesteld en de vrije markt wordt gebruikt als afvoerputje. Telers voelen zich gedwongen tot overproductie en dat heeft nog lagere prijzen tot gevolg', somt ze op.

Het lijkt wel of groeiomstandigheden nog de enige bepalende factor zijn in de prijsvorming van vrije aardappelen, constateert Roubos. 'Veel boeren telen op de gok en hopen op een ramp waarbij ze zelf niet worden getroffen. Daar kun je geen bedrijf op bouwen. Zeker niet als de weersextremen ook nog de massaal gecontracteerde oogst treffen, waarbij het opbrengstrisico groter wordt dan het prijsrisico.'