'We staan meer op onszelf, ook in Europa'

Column Paddenstoelen Tom van Wijk 29 apr 2025 om 16:40uur

De globalisering is in de afgelopen decennia enorm toegenomen en heeft een belangrijke rol gehad in de stijging van de welvaart in grote delen van de wereld. Het gedoe over importtarieven is daarom ongewenst.

%27We+staan+meer+op+onszelf%2C+ook+in+Europa%27

Globalisering is het doorgaande proces van internationale uitwisseling van mensen, goederen, geld en informatie als kennis en cultuur. Door geopolitieke ontwikkelingen en het eenzijdig ontketenen van een handelsoorlog vanwege importheffingen, kan een duidelijke kentering van dit proces worden verwacht.

We worden meer teruggeworpen op onszelf als Europa. Als dit doorzet met verdergaand protectionisme, dan wordt een product niet meer geproduceerd daar in de wereld waar dat het meest economisch kan worden gedaan. Europa zal zijn eigen productie van strategische goederen en diensten op orde moeten brengen en export vanuit Europa naar andere delen in de wereld wordt lastiger. Dit betekent ook iets voor de Europese en Nederlandse land- en tuinbouw.

Voedselproductie is van toenemend strategisch belang en daar zijn wij als sector blij mee. Maar het heeft ook een keerzijde. Andere landen gaan dit ook doen, waardoor landen meer zelfvoorzienend worden. De export van onze producten naar gebieden buiten Europa, en met name de Verenigde Staten, zal onder druk komen te staan. Binnen de paddenstoelenteelt speelt dit nadrukkelijk voor de export van bewerkte paddenstoelen.

Verschil tussen loonkosten voor de werkgever en het netto-uurloon voor de werknemer is nergens zo groot als in Nederland

Tom van Wijk, voorzitter LTO-vakgroep Paddenstoelen

Daarnaast hebben wij echter ook binnen Europa geen gelijk speelveld. Ik kijk alleen maar naar de uitkomsten van het salarisonderzoek, dat onder andere is geïnitieerd door LTO Nederland. Het verschil tussen de uurloonkosten voor de werkgever en het netto-uurloon voor de werknemer (de wig) is nergens zo groot als in Nederland. Hierdoor verliezen Nederlandse telers de concurrentieslag.

Voor telers van verse paddenstoelen, waarbij de loonkosten goed zijn voor 45 procent van de kostprijs, betekent dit dat het uiterst moeizaam is om te concurreren met Duitse, Franse, Belgische of Engelse telers. Local for local wordt hiermee nog eens versterkt, waardoor er in Nederland alleen nog voor de Nederlandse markt kan worden geproduceerd. En dit zal zeker niet alleen voor paddenstoelen gelden. Wij geraken dus meer op onszelf, ook in Europa.