'Bemest grasland geeft meer stuifmeel en sterkere hooikoortsreacties'

Voor het onderzoek is stuifmeel verzameld uit graslanden in België, zowel met als zonder stikstofbemesting. Om de impact van stikstof op de hoeveelheid stuifmeel en allergische reacties in kaart te brengen, heeft het onderzoeksteam vijftig Belgische graslanden vergeleken: telkens een met en een zonder stikstofbemesting. In elk van deze gebieden zijn pollen verzameld en geanalyseerd.

Opvallend daarbij was dat bij bemeste graslanden de vroeg bloeiende grote vossenstaart, een bekende allergieveroorzaker, duidelijk vaker voorkomt. Wat dit doet met de pollen van andere grassoorten moet volgens de onderzoekers plantspecifiek worden onderzocht.

Vervolgens zijn de stuifmeelmonsters getest bij twintig volwassen hooikoortspatiënten. Daarbij werd onder andere gekeken naar hoe sterk hun afweercellen hierop reageerden en hoeveel antistoffen ze in hun bloed hadden. 'Dankzij deze opzet – waarbij dezelfde patiënten zijn blootgesteld aan verschillende pollenstalen – konden we nauwkeurig bepalen welk stuifmeel het meest allergisch maakt, los van andere invloeden', legt hoogleraar Raf Aerts uit.

'Door stikstofvervuiling te verminderen, kunnen we mogelijk ook de last van allergieën terugdringen. Dat is belangrijke informatie voor gezondheids- en milieubeleid,' voegt Rik Schrijvers van UZ Leuven toe.

Niet praktisch

Vanuit de Belgische Boerenbond reageert Sandra Michiels in een column kritisch op deze bevindingen. 'De onderzoekers vergeleken de pollenproductie van onbemeste, halfnatuurlijke graslanden met productiegraslanden tussen de tweede en de vierde week van mei. Dit geeft een vertekend beeld en houdt geen rekening met de werkelijke landbouwpraktijk.'

Boeren bemesten hun grasland volgens haar om een kwaliteitsvolle grassnede te kunnen oogsten als voordroog of via begrazing. In de praktijk wordt al vroeg op het seizoen gemaaid of begraasd, nog voor de grassen in bloei komen en er dus pollen worden gevormd en verspreid. 'Onze boeren hebben alle belang bij zo'n hoog mogelijke voederwaarde en eiwitinhoud. Vroeg in het seizoen is de kwaliteit van het bladrijke gras op zijn hoogtepunt.'

Overigens is de grote vossenstaart normaal gesproken vooral zichtbaar op vochtige natuurlijke graslanden.