'Europa gaat preppen'

Column Politiek Klaas Johan Osinga 16 apr 2025 om 11:00uur

Je hebt avond- en ochtendmensen. Deze taxichauffeur hoort bij de laatste categorie. Logisch, hij doet vroege diensten en brengt me om 5 uur 's ochtends naar het Brusselse Zuidstation. Hij gaat los over alles wat er mis is in Brussel. 'Bruxelles, c'est la merde.' Want, terwijl hij kundig om alle afsluitingen heen manoeuvreert: wegwerkzaamheden die eeuwig duren, incapabele politie, al tien maanden geen Brusselse regering, man, man, man.

Of hij nog op de regering rekent, als de pleuris uitbreekt? Een superstorm, cyberaanvallen, virussen, oorlog? 'Nee, ik pas op mezelf.' Hij begint over het filmpje eerder die week met de Belgische Hadja Lahbib. Zij is Europees commissaris voor Crisisbeheer, Humanitaire Hulp en Gelijke Kansen.

Lahbib kondigde een Europese Dag voor de Paraatheid aan. Dit idee komt uit een strategie om Europeanen voor te bereiden op chaos en onzekerheid. De Finse oud-president Sauli Niinistö zet dat neer in zijn rapport 'Veiliger Europa: versterking van Europa's burgerlijke en militaire paraatheid en gereedheid'.

Niinistö adviseert dat huishoudens minstens 72 uur zelfredzaam moeten zijn. Bijvoorbeeld als er geen elektriciteit is, geen stromend water, geen internet. Minimaal voor 72 uur voedsel in voorraad dus. Dat past bij de wens om strategische voedselvoorraden aan te leggen. Alleen: je moet dat zelf regelen.

Tot verbazing van velen neemt de EU de bocht naar een meer zelfstandige buitenlandpolitiek

Klaas Johan Osinga, beleidsspecialist bij het team Internationaal van LTO Nederland

Voedselzekerheid komt zo hoger op de agenda's. Sinds de oorlog in Oekraïne hebben politici weer het belang ontdekt van strategische sectoren zoals de land- en tuinbouw. De klok lijkt een eeuw te zijn teruggezet. Grootmachten vechten om grondstoffen en energie ten koste van kleinere landen.

Het spreekwoord luidt: waar olifanten vechten, wordt het gras vertrapt. Zie de Amerikaanse president Donald Trump en zijn uitspraken over Groenland, Canada en het Panamakanaal. Na 1945 was het motto: laten we internationaal samenwerken, want dat is goed voor ons allemaal. Trump brengt dat tijdperk tot een einde. We zijn weer terug in een oude chaotische wereld waarin je niet weet wie je bondgenoten zijn.

De Europese Unie (EU) worstelt met de veranderingen. Hoe te reageren op de importtarieven van Trump? De 27 lidstaten hebben hun eigen belangen. Maar tot verbazing van velen neemt de EU de bocht naar een meer zelfstandige buitenlandpolitiek. Onder druk kan alles.

Zo vullen we onze kelders met houdbaar voedsel. Mijn taxichauffeur is er in elk geval klaar voor. Hij redt zichzelf wel. Oh ja, graag contant afrekenen, kan dat? Ik doe niet moeilijk. Door zijn snelle service kan ik nog koffie scoren, voordat de trein naar het noorden vertrekt. Zelfredzaamheid!