Gevraagd: minder focus op stikstof, meer visie op landbouwsysteem

Nederland zit op slot. Vanwege stikstofoverschotten kunnen landbouw, bouw en infrastructuur zich niet verder ontwikkelen. Een gesprek over de huidige stikstofproblematiek in de landbouw draait al snel uit op een gesprek over het hele landbouwsysteem. Dit blijkt uit een rapport dat de werkgroep Land- en Tuinbouw Noord-Limburg vrijdag 20 oktober presenteerde op een informatiebijeenkomst in Openluchtmuseum De Locht in Melderslo. De werkgroep sprak voor het rapport een gemêleerd gezelschap aan boeren en Andrea Bakker van Natuur en Milieufederatie Limburg.

Centraal in het rapport en tijdens de bijeenkomst in Melderslo stond de vraag: is er een uitweg uit de stikstofcrisis, met perspectief voor boer én natuur? De conclusie luidt dat dit met de huidige regering niet mogelijk is. Het vertrouwen in de overheid is tot op een nulpunt gedaald.

Gedeeld wantrouwen

Boeren Hans Geurts en Bart Schrijnwerkers, Theo Coumans namens LLTB, SP-Tweede Kamerlid Sandra Beckerman en emeritus hoogleraar Oene Oenema van Wageningen University & Research namen in Melderslo deel aan een paneldiscussie over dit onderwerp. Al snel bleek een breed gedeeld wantrouwen tegen de huidige overheidsaanpak van stikstof. Boeren moeten hun uitstoot reduceren, maar het is vaak onduidelijk met welke methoden dat kan en mag.

De hoop is gericht op een meerjarig beleid met een brede visie, zo blijkt uit het rapport. Een landbouwvisie die rekening houdt met het boereninkomen, zodat agrarisch ondernemers financieel mogelijkheden hebben om rekening te houden met de natuur en hun omgeving. Ook zouden boeren minder afhankelijk moeten zijn van de agribusiness en daarmee van dure input als kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen.

Agro-ecologisch landbouwsysteem

Uit het rapport en de paneldiscussie kwam verder naar voren dat de overheid het beleid voor intensivering en schaalvergroting, dat in de jaren zestig is ingezet, terug moet draaien. Daardoor krijgt een agro-ecologisch landbouwsysteem meer ruimte. Melkveehouder Geurts twijfelt openlijk aan de haalbaarheid van de inzichten. Maar Oenema vindt het rapport een belangrijke denkrichting waar de werkgroep op kan voortborduren.

De Werkgroep Land- en Tuinbouw Noord-Limburg vat de bevindingen samen in een advies dat ze aanbiedt aan de minister en de vaste Kamercommissie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.