Glastuinbouw toegevoegd aan regeling Energie-investeringsaftrek

Behalve energiebesparingsopties voor de glastuinbouw worden ook warmte-infrastructuurprojecten en CCS-projecten toegevoegd aan de Energielijst van de regeling. 'De reden hiervoor is dat betrokken marktpartijen hebben aangegeven dat ook stimulering via de Energie-investeringsaftrek noodzakelijk is om de ingezette energietransitie niet te vertragen', schrijft Jetten in de Kamerbrief.

De demissionair minister stelt dat de dekking voor het extra budgettaire beslag dat daardoor dit jaar ontstaat, wordt gevonden binnen de EIA. Daarbij wordt de derving over een driejaarstermijn gedekt. 'Definitieve besluitvorming over de dekking vindt plaats in augustus', informeert Jetten de Tweede Kamer.

Onderzoek naar doeltreffendheid

De Kamerbrief is opgesteld naar aanleiding van het evaluatierapport van de Energie-investeringsaftrek over de periode 2017 tot en met 2021, opgesteld door SEO Economische Onderzoek en CE Delft. Dit rapport is onderdeel van de periodieke evaluatieverplichting van de belastinguitgaven. In het onderzoek staat dat in de genoemde periode ruim 95.000 EIA-aanvragen zijn gedaan door 45.000 belastingplichtigen. Deze aanvragen betreffen in totaal bijna 6 miljard euro aan energiebesparende maatregelen.

Hoewel de regeling steeds vaker wordt aangevraagd, is de EIA slechts beperkt doeltreffend, schrijven de onderzoekers. 'Het percentage freerides bedraagt 52 procent.' Dit is het percentage ondernemers dat investeringen in technieken op de Energielijst ook zou hebben hebben bij afwezigheid van enige mate van stimulering. 'De subsidieregeling heeft vooral toegevoegde waarde voor technieken in de vroege fase van introductie. Bij meer reguliere technieken is het effect kleiner en in sommige gevallen zelfs afwezig', staat in het rapport.

De onderzoeken geven verschillende aanbevelingen om de doeltreffendheid van de EIA te vergroten. Een voorbeeld is de Energielijst strikter actualiseren. Ook een scherpere afbakening van de doelgroep door de grens van de maximale investering te verlagen en het verlagen van het aftrekpercentage van de EIA zouden de regeling ten goede komen.

Toekomstige aanpassingen

Jetten laat in de Kamerbrief weten dat het kabinet de conclusies uit het rapport op hoofdlijnen onderschrijft. 'Desondanks ziet het kabinet voldoende reden om de regeling voort te zetten en de horizonbepaling te verlengen van 1 januari 2024 naar 1 januari 2019.'

Wel vinden de komende jaren enkele aanpassingen plaats in de EIA. Zo zal het kabinet vanaf 2024 zowel het huidige aftrekpercentage van 45,5 procent als het maximale investeringsbedrag van 136 miljoen euro verlagen. Over de precieze hoogte wordt deze zomer een besluit genomen. Ook wordt de Energielijst strikter geactualiseerd en wordt ieder najaar bezien welke opties er zijn om de Energielijst te wijzigen. 'Daarbij wordt rekening gehouden met marktontwikkelingen, het beschikbare budget en de energietransitie', schrijft Jetten.

De bovenstaande aanpassingen moeten er volgens de demissionair minister voor zorgen dat de regeling budgettair beheersbaar blijft en dat daarnaast de doeltreffendheid en additionaliteit van de regeling worden verbeterd.

Fiscale faciliteit of directe subsidie

Ten slotte meldt Jetten dat het kabinet nader onderzoek gaat doen naar de wenselijkheid van een fiscale faciliteit boven een directe subsidie. Op basis van dit onderzoek kan het kabinet besluiten of de EIA als fiscale faciliteit blijft bestaan of wordt omgevormd tot directe subsidie. 'Als wordt besloten tot omvorming naar een directe subsidie, dan hoeft hiervoor niet te worden gewacht tot het einde van de horizonbepaling (2029)', stelt Jetten.

De uitkomsten van dit onderzoek moeten voor de zomer van 2024 aan de Tweede Kamer worden gepresenteerd.