Henk den Mulder: 'Wij verkopen bomen en planten aan iedereen'

Den Mulder Boomteelt is in de jaren tachtig gestart als coöperatie onder leiding van drie ondernemers. Henk den Mulder, die destijds bij de Plantenziektenkundige Dienst werkte, was een van hen. 'Ons idee was dat je met z'n drieën sneller kunt opstarten. Het opbouwen van een bedrijf kost tijd. De meesten zeggen vijftien jaar, maar ik vind twintig jaar realistischer', zegt Den Mulder, terwijl hij plaatsneemt in een van de kantoorruimtes op de hoofdlocatie van de boomkwekerij in het Limburgse Grubbenvorst.

Sinds 1997 staat de boomkwekerij alleen op naam van Den Mulder. De twee voormalige partners zijn in respectievelijk 1990 en 1995 hun eigen weg gegaan. Dat geeft niets, vindt de ondernemer. 'We stapten er toentertijd onnozel in. Helemaal vreemd van het vak', blikt hij terug.

200 hectare

Daar is nu niets meer van terug te zien. Den Mulder heeft de kneepjes van het vak aardig onder de knie gekregen en het bedrijf in de loop der jaren uitgebreid naar 200 hectare, waarop tweeduizend verschillende soorten laan- en parkbomen, karakteristieke sierbomen, meerstammige bomen, coniferen en solitaire heesters worden gekweekt.

Ook is er een tweede locatie in het Limburgse Melderslo. Daar liggen de kassen en containervelden. 'We maken daar ons eigen plantgoed. Je vindt er zo'n 12.000 tot 13.000 enten, 20.000 spillen en 10.000 solitaire planten', licht de boomteler enthousiast toe. 'Daarnaast kweken we er groenblijvende leiboompjes en grotere potplanten voor hoveniers.'

Breed assortiment

De keuze voor het aanbieden van een zo breed mogelijk assortiment is in de jaren negentig gemaakt. 'Er was een verschraling van het assortiment zichtbaar. Iedereen wilde zo efficiënt mogelijk werken en goedkoper zijn dan de buurman. Die werkwijze stond mij niet aan', zegt Den Mulder. Hij besloot de andere kant te kiezen. 'Daarom zijn we eind jaren negentig vol in het gat van een breed assortiment gesprongen. Langzaam zijn we gegroeid van een spillen- en plantgoedteler naar een kwekerij met een breed assortiment.'

Verschillende medewerkers lopen langs de kantoorruimte richting de kantine. Het is 10 uur. Dat betekent koffiepauze. Vandaag de dag lopen er bij Den Mulder Boomteelt zo'n veertig personeelsleden rond. 'Hoewel ik nog net zo enthousiast ben als vroeger, is het natuurlijk niet mogelijk om 200 hectare in je eentje te onderhouden', grapt de ondernemer. 'Het team dat de dagelijkse aansturing regelt, bestaat uit ongeveer zes mensen.'

Den Mulder Boomteelt werkt alleen met vast personeel. 'Ons bedrijf is daar geschikt voor. We kunnen de arbeid namelijk over het hele jaar uitsmeren. We hebben in het begin van het jaar genoeg te doen in de kas, potten doen we jaarrond en het rooien loopt van september tot mei. In het voorjaar hebben we soms nog wat extra hulp nodig. Alleen dan richt ik mij tot loonwerkers of uitzendkrachten', legt Den Mulder uit.

Stijgende kosten

De boomteler spreekt met bewondering over zijn medewerkers, die allemaal op de website zijn vermeld. 'Ik heb mensen nodig op wie ik kan rekenen en die heb ik. Ik kan niet altijd zelf overal bij zijn. Er zijn nog genoeg andere taken die mijn aandacht vergen', zegt hij. De ondernemer doelt daarbij onder meer op een strategie om de stijgende kosten de baas te blijven. 'De energiekosten zijn het afgelopen jaar verdubbeld, diesel is meerdere malen over de kop gegaan, voor transport betaal je fors en verder gaan de loonkosten nog eens met 10 procent omhoog', somt hij op.

Een manier om je tegen die kosten te weren, is er volgens Den Mulder niet. 'We worden met onze rug tegen de muur gezet. Laat ik de trekker staan of maak ik het werk af? Dat is de enige vraag die wij onszelf kunnen stellen. Eigenlijk is dat niet eens een vraag, want je moet door met het werk. Naar de toekomst toe zijn dit zaken waarover we moeten nadenken. We moeten niet meer zo afhankelijk zijn van gas uit andere landen.'

Zonnepanelen

Om de toko, zoals hij het zelf beschrijft, draaiende te houden, heeft de ondernemer vlak voor de oorlog in Oekraïne uitbrak geïnvesteerd in zonnepanelen. 'Dat heeft niets met duurzaamheid te maken. Het was puur een financiële keuze. De marges in onze sector zijn te dun om grote verduurzamingsinvesteringen te doen', zegt hij. De verwarming bij Den Mulder Boomteelt draait op houtsnipperafval van de kwekerij. Dat scheelt flink in de kosten, constateert Den Mulder.

De ondernemer is van plan de gestegen kosten door te berekenen. Hij denkt aan een 10 procent hogere prijs. 'De vraag is alleen of we dat betaald krijgen. We zijn én blijven afhankelijk van de markt', licht hij toe.

Die markt is op het moment goed, voegt de boomteler toe. Er is schaarste. Maar of dat zo blijft, is de vraag. Den Mulder verwacht dat de overheid gaat bezuinigen op laanbomen. 'Maar de productie daarvan wordt juist opgeschaald vanwege de goede prijzen. Die combinatie gaat op termijn een keer fout', voorspelt hij.

Afzetstrategie

Den Mulder Boomteelt zet 50 procent van zijn producten af richting de handel, 30 procent gaat naar hoveniers en 20 procent wordt verkocht aan particuliere afnemers. 'Wij verkopen bomen en planten aan iedereen die dat wil', benadrukt de ondernemer. De verhoudingen mogen van hem de komende jaren wel wat verschuiven. 'Ik zou graag minder aan de handel willen verkopen en meer aan hoveniers en particulieren. Ik zie daar meer toekomst in', zegt hij.

Ook het aantal internetverkopen mag van de ondernemer toenemen. 'We zijn vijftien jaar geleden begonnen met onze webshop. We investeren daarin en willen beter worden gevonden', licht hij toe.

Verkoop aan tuincentra is voor de boomteler niet weggelegd. 'Ik denk dat de invloed van tuincentra steeds minder groot wordt. In alle ketens waarin logistiek een uitdaging is, verdwijnt de groei. Het is voor die partijen simpel: als het niet in de koffer van de auto kan, dan moeten we het niet verkopen. Consumenten bezoeken het tuincentrum niet meer om een boom te kopen. Ze gaan erheen voor hun barbecue, kleine planten of kerstballen', constateert hij.

Gewasbescherming

Een ander thema waar in de sector volop aandacht voor is, is gewasbescherming. 'Ziektebestrijding in grote bomen is bijna niet te doen. In veel gevallen lost dat zichzelf op. In kleine planten is dat natuurlijk anders', zegt Den Mulder. 'We zijn er best voorstander van dat we alles handmatig moeten doen, maar dan moet de concurrentie dat ook doen. Ik vind dat dit zaken zijn die je op Europees niveau moet regelen.'

De ondernemer vraagt zich daarbij af of het huidige politieke beleid wel zo milieuvriendelijk is. 'In het verleden kon ik één keer spuiten en was ik van veel problemen af. Nu moet ik voor elk beestje apart de spuit uitrukken. Ik weet niet of dat echt duurzamer is.'

Daarbij frustreert het de boomteler dat de overheid de lat steeds hoger legt. 'De afgelopen jaren hebben we een forse reductie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen gerealiseerd. Dat wordt maatschappelijk blijkbaar niet geaccepteerd en dus moeten we nu opnieuw reduceren. Het gaat maar door. Er komt nooit een einde aan', verzucht hij.

Den Mulder kijkt dan ook met gemengde gevoelens naar de toekomst van de landbouwsector in Nederland. 'Het plaatje voor de boomteelt ziet er goed uit. We zitten hier midden in een tuinbouwgebied en die bedrijven blijven wel bestaan. Consumenten willen bloemen en planten blijven kopen. Daar heb ik vertrouwen in', zegt hij.

Koe krijgt de schuld

Volgens de boomteler zit de veehouderij nu in het verdomhoekje. 'In een paar jaar tijd hebben de koeien overal de schuld van gekregen. Ik ben echt verbaasd dat de publieke opinie in zo'n korte tijd zo extreem is veranderd. 'Die vieze boeren maken onze hele natuur kapot.' Dat is wat er wordt gezegd. Maar we eten niet van de natuur, we eten van de boer. Ik ben blij dat ik geen vee heb. Ik vind het knap dat veehouders het volhouden.'

Den Mulder zelf zwaait binnenkort af. Zijn zoon Pieter neemt de boomkwekerij over. Wat Den Mulder dan gaat doen, weet hij nog niet. 'Als je leuk werk hebt, heb je immers geen hobby's nodig.'