Mohammed Chahim: 'Ook regels voor uitstoot landgebruik nodig'

De Europese landbouw wordt niet opgenomen in het bestaande ETS-handelssysteem voor CO2-rechten. Wel krijgt de sector te maken met nieuwe regels voor landgebruik. De Nederlandse PvdA-Europarlementariër Mohammed Chahim is nauw betrokken bij het optuigen van deze nieuwe EU-regelingen.

Mohammed+Chahim%3A+%27Ook+regels+voor+uitstoot+landgebruik+nodig%27
© Europese Unie

Mohammed Chahim is milieucoördinator van de sociaaldemocratische S&D-fractie in het Europees Parlement. Daarmee is hij de schakel tussen de klimaat-, milieu- en landbouwcommissarissen en de europolitici. Door de Green Deal, de boer-tot-bordstrategie en het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) staan er de komende jaren nogal wat veranderingen op stapel. De een ziet dat als verstoring van bedrijfsvoering of bedreiging van omzet, de ander benadert het als een onvermijdelijke modernisering.

Voedsel niet, maar kunstmest valt straks wel onder koolstofheffing CBAM

Mohammed Chahim, PvdA-Europarlementariër

Het nieuwe GLB is nog niet eens ingevoerd. Komt Brussel nu alweer met een nieuw pakket?

'De tijd staat niet stil. De ideeën achter de Green Deal zijn van 2018, die van de boer-tot-bordstrategie van 2019, het GLB van 2000. Inmiddels hebben we het Klimaatakkoord van Parijs, de afspraken van Glasgow en het Fit for 55-klimaatpakket achter de rug. Intussen is de aarde niet afgekoeld. We weten ook dat de opwarming niet alleen door CO2 komt. Daarom gelden straks nieuwe maatregelen niet alleen voor agrarisch gebruik, maar voor alle gebruik van bijna alle land.'


De verschillen binnen de agrarische bedrijfstak zijn zo groot, daar is toch niet één maatregel voor te bedenken?

'Precies. Daarom zie je aankomen dat er in wetgeving verschillen zullen ontstaan tussen akkers en weilanden en afgesloten kippen- en varkensstallen. Hectare versus gebouwen. Daarom komt er naast het Europese emissiehandelssysteem (ETS) een nieuwe regeling die zich richt op de klimaatgevolgen van alle soorten landgebruik.'


Soorten landgebruik? Wat moeten we ons daarbij voorstellen?

'Daar hebben ze de term LULUCF voor bedacht: landuse, landuse-change, forestry. Aan alles wordt een inventarisatiekaartje gehangen, want elk landgebruik leidt uiteindelijk tot stikstof in de lucht of koolstof in de grond en in de lucht. Dan gaat het erom wat je ermee doet: aanleg van een bedrijventerrein, een woonwijk of akkerbouw. Of wat je er niet mee doet: bijvoorbeeld braak laten liggen en koolstof vasthouden.'


Kun je straks een boete krijgen als je stikstof of koolstof veroorzaakt en subsidie als je koolstof uit de lucht haalt?

'Dat is te simpel geredeneerd, maar in de kern wel waar. Of althans, het wordt misschien waar. Want nu het op regels en bevoegdheden aankomt, wordt het ook de vraag wie er straks over gaat: de EU of elk EU-land voor zich. De uitkomst wordt vermoedelijk iets ertussenin: een Europese regeling die de Europese Commissie achteraf gaat toetsen en controleren. Een beetje zoals de Nationaal Strategische Plannen in het nieuwe landbouwbeleid: ruimte voor een regionale aanpak.'


Loop je dan niet het risico van creatief boekhouden, greenwashing, dat landen zichzelf een klimaatvriendelijk profiel aanmeten, maar weigeren metingen te doen of controleurs op pad te sturen?

'Aan verschillende Europese regelingen hebben we de afgelopen jaren gezien dat bijna niemand gelukkig wordt van één regel voor iedereen. We gaan nu met de landen afspreken hoeveel ton CO2 ze moeten terugdringen. De EU-doelstelling komt uiteindelijk uit op 27 nationale taakstellingen.'


Maar met nieuwe klimaatmaatregelen wordt het risico van vervuilende importconcurrentie toch alleen maar groter?

'Voor landen buiten de EU die zelf niets doen tegen opwarming van de aarde, gaan we een soort koolstofverrekening toepassen: Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Daardoor scheppen we alsnog een gelijk speelveld tussen onze klimaatbewuste productie en hun werkwijzen. We gaan dat vooralsnog beperkt doen voor producten zoals staal, aluminium, cement en dergelijke. Voedsel en landbouw, die niet onder het ETS vielen, komen er dus ook niet onder te vallen.

'Kunstmest valt straks indirect wel onder die koolstofverrekening vanwege het bestandsdeel stikstof dat erin zit. Niet-EU-landen die kunstmest naar Europa exporteren, moeten straks dus betalen voor de CO2-uitstoot van hun kunstmest. Europese producenten waar Nederlandse boeren kunstmest kopen moeten dat al, dus op deze manier maken we ook daar een gelijk speelveld.'


De EU-commissarissen voor klimaat, milieu, economie, landbouw, financiën en internationale handel zijn het onderling eens geworden over een bescheiden opstart van deze carbonimportcorrectie. Maar als parlementsrapporteur wilt u meer en sneller. Waarom?

'De Europese Commissie wil een opstartperiode van drie jaar en richt zich vooral op de huidige traditionele ETS-vervuilers. We zien dat het organiseren van dit soort nieuwe systematieken jarenlang duurt. Dat wil ik hooguit binnen twee jaar. Ik stel voor dat we ook meteen andere grote vervuilers onder de CBAM-regeling brengen.'


Er gaan steeds meer stemmen op om zo'n groene verrekening bij import uit te breiden; niet alleen in de landbouw, maar ook in steeds meer bedrijfstakken. Gaan we over een paar jaar de CBAM-verrekening uitbreiden?

'Je ziet dat het Franse voorzitterschap van de Europese Unie pleit voor het spiegelen van regels en normen in de al bestaande handelsrelaties. Dat wat wij hier opleggen aan ons bedrijfsleven, ook moet gelden voor importproducten. Zie wat er nu gebeurt met Mercosur (EU-handelsverdrag met de Zuid-Amerikaanse landen Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay). Die discussie ontstaat nu ook over dierenwelzijn. Een gelijk speelveld afdwingen kan ook via reguliere handelsverdragen.'


Rapportage handelsgevolgen Fit for 55 in de maak

PvdA-Europarlementariër Mohammed Chahim is onderhandelaar van de Envi-milieucommissie van het Europees Parlement. Hij heeft vorige maand zijn eerste rapport opgesteld over de internationale handelsgevolgen van het Fit for 55-klimaatplan van zijn partijgenoot Eurocommissaris Frans Timmermans. Chahim sprak met leden van andere parlementscommissies, zoals van landbouw, handel en economie, en met Eurocommissarissen die deze dossiers in hun portefeuille hebben. Onlangs zat hij aan de vergadertafel met de Franse landbouwminister Julien Denormandie, nu voorzitter van de EU-landbouwraad, omdat nieuwe klimaatregels over het gebruik van weilanden, veenweiden, moerassen, bossen en plasdrasgebieden niet alleen een milieukwestie zijn, maar ook op het boerenerf terechtkomen. Chahim gaat de reacties op zijn voorstel in een tweede rapport verwerken. Uiteindelijk moeten de Europese Commissie, de 27 EU-landen en het Europees Parlement tot een compromis komen.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer