WUR: ruitzaaien voor betere benutting van nutriënten in Limburg

In samenwerking met LLTB, het waterschap en de provincie Limburg heeft WUR gekeken of ruitzaaien een waterremmende maatregel kan zijn. Het onderzoek is samen met acht ondernemers en proefboerderij Wijnandsrade uitgevoerd. Er is 52 hectare in ruitzaai gezaaid, verdeeld over meerdere percelen in Zuid-Limburg. Op de proefboerderij zijn stroken aangelegd op een helling en is het afstromende water in bakken opgevangen.

Als de bodem goed in orde is, komt na een regenbui het water zigzaggend naar beneden. Het infiltreert in de bodem. Anticiperend op de meetresultaten zou van een helling van 3 hectare zomaar tienduizenden liters water in het dal terechtkomen.

Ruitzaai mais

Wanneer water moet worden vastgehouden, zoals bijvoorbeeld op de Limburgse lössgronden, is ruitzaaien in plaats van zaaien op rijen een goede oplossing. Tijdens een twee jaar durende test zijn goede resultaten geboekt met een maisperceel dat in ruitvorm is gezaaid op een erosiegevoelige helling.

De hoeveelheid vastgehouden water is spectaculair. Doordat niet in kaarsrechte rijen werd geplant maar in ruitzaai, waarbij de reguliere afstand van 75 centimeter werd gehalveerd en trapsgewijs werd gezaaid, werd voorkomen dat op hellende percelen stroomgeulen ontstonden.

Ruitzaaimethode

In gewassen waarin de ondernemer wil schoffelen, is de ruitzaaimethode een uitkomst. Mechanisch schoffelen in de rijrichting en haaks op de rij geeft volgens WUR een enorme arbeidsbesparing en een egaal gewas. Een ander voordeel is dat bij de ruitvorm de planten meer ruimte hebben om te wortelen. Onkruid krijgt door de gewassluiting van de planten minder kans zich te ontwikkelen, wat ook een besparing in gewasbeschermingsmiddelen oplevert.

Bij precisiezaaien in combinatie met bemesten in de vorm van normale korrelmeststoffen, microgranulaat of vloeibare meststoffen, kan de mest per rij of zelfs per plant worden toegediend. Uit eerder onderzoek verricht door WUR is de uitkomst dat er een significant verhoogde opbrengst is in zowel groene massa en zetmeel als drogestofgehalte.

Ook bij de huidige regelgeving waar de aanvoer van meststoffen en bestrijdingsmiddelen beperkt wordt, maar waar u een optimaal gewas wilt telen, is de ruitzaaimethode dan ook niet meer weg te denken.

Kverneland-precisiezaaimachine

Traditioneel wordt mais gezaaid op een rijafstand van 75 centimeter met een tussenruimte in de rij van 14 centimeter. Mais in ruitvorm wordt gezaaid op een afstand van 37,5 en 28 centimeter in de rij. Dankzij 'geocontrol' en elektrische aansturing van zaairijen op een Kverneland-precisiezaaimachine, ontstaat volgens WUR een nauwkeurig zaaipatroon. De zaairijen worden automatisch afgesloten, waardoor onder andere geen overlap ontstaat en het plantje altijd op de juiste plek komt te liggen.

In het onderzoek van WUR werd bij mais met een rijafstand van 50 centimeter gewerkt. Dit leverde een verminderde afspoeling van 40 procent op. Bij ruitzaai was de afspoeling 60 procent minder in vergelijking met het gangbare zaaien.