Klimaatadaptatie leeft in akkerbouwsector

Binnen de publiek-private samenwerking (PPS) Klimaatadaptatie Open Teelten wordt naar antwoorden gezocht. Doel van het onderzoek is om te kijken hoe risico's op opbrengstderving door extreme weersomstandigheden kunnen worden verkleind. Tijdens de bijeenkomst op 28 oktober konden onderzoekers, adviseurs en akkerbouwers kennis en ideeën met elkaar uitwisselen.

Directeur André Hoogendijk van Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw benadrukt dat met name praktiserende akkerbouwers last hebben van de effecten van klimaatverandering. 'Zij zien al dertig jaar de gevolgen en financiële schade van klimaatverandering. Gewassen hebben vooral last van de hevige regenbuien- of droogteperioden achter elkaar', stelt hij.

'Voor de start van de PPS twee jaar geleden vroegen we aan akkerbouwers welk thema zij graag onderzocht willen hebben. Toen werd klimaatadaptatie veel genoemd', vervolgt Hoogendijk. 'Ze willen graag weten hoe ze op de klimaatverandering kunnen inspelen.'

Namens WUR gaf projectleider Daan Verstand nader toelichting op het onderzoek. Hij zei dat binnen de PPS speciaal aandacht is voor de aardappelteelt, omdat dat een gewas is waar veel risico's kunnen optreden. 'Het doel van deze bijeenkomst is om de opgedane kennis en de resultaten tot nu toe te delen. We willen ook input voor de komende twee jaar werven', zegt Verstand.

De looptijd van de PPS is vier jaar en de organisatie bestaat uit de onderzoeksinstellingen SPNA, Delphy en WUR. De stuurgroep is BO Akkerbouw, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Agrifirm.

De Noord-Hollandse akkerbouwer Klaas Schenk uit Anna Paulowna was aanwezig op de kennisbijeenkomst om te laten zien hoe hij op zijn bedrijf met klimaatadaptatie omgaat. Hij neemt onder meer maatregelen tegen zoutschade.

Problemen met verzilting

Schenk teelt op 30 hectare pootgoed, zaaiuien en zaaizaad voor graan in de Oostpolder, die zich tussen drie wateren bevindt. 'Daardoor hebben we soms problemen met verzilting. Als het peil in het IJsselmeer laag is, wordt de polder als eerst afgesloten van verversing van het oppervlaktewater. In korte tijd stijgt de EC-waarde naar 4, dat is voor de gewassen te hoog om mee te beregenen.'

Het hoge zoutgehalte is voor Schenk een aanleiding om drainage- en regenwater vast te houden. 'Na het planten zet ik de stuw in de sloot omhoog en al het water dat daarna valt kan ik vasthouden. Ook het drainagesysteem staat dan onder water, waardoor ik minder last heb van verzilting. Je creëert een soort zoetwaterlens onder de wortels', legt hij uit.

De akkerbouwer is van plan de waterbeschikbaarheid uit te breiden door het aanleggen van een ondergrondse zoetwateropslag. 'Water wil ik vasthouden op het moment dat het valt en gebruiken wanneer ik het nodig heb.'

Daarnaast vertelt Schenk dat hij samen met de instellingen Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, Deltares en Proeftuin Zwaagdijk bezig is een kennisexpertisecentrum op te zetten voor het overdragen van bestaande en nieuwe kennis, vooral op het gebied van verzilting en waterbeheer. 'Hiermee willen we verschillende facetten op het gebied van agrarisch waterbeheer laten zien en doorrekenen.'

Na de introductie van de bovengenoemde sprekers konden de bezoekers kiezen uit vier workshops, allemaal met betrekking tot klimaatadaptatie.'