'Nederlandse toestanden' met stikstof in Vlaanderen

In het Limburgse Kortessem wilde een pluimveebedrijf een extra stal bouwen voor zo'n 80.000 kippen. Daardoor zou het bedrijf 6.850 kilo stikstof per jaar uitstoten. Volgens de rechter kan de Vlaamse veehouder niet bewijzen dat een Natura 2000-gebied in zijn omgeving door de uitbreiding niet verder wordt aangetast.

Aangezien 80 procent van de Belgische Natura 2000-gebieden met te veel stikstof kampt, overtreedt Vlaanderen al enkele jaren de Habitatrichtlijn. Het was voor het eerst dat een Belgische rechter een vergunning schorste louter op grond van het stikstofargument. In de Vlaamse media wordt al gesproken van 'Nederlandse toestanden'.

In België is normaal gesproken geen uitgebreide milieueffectenrapportage nodig als de verwachte stikstofgroei onder de 5 procent blijft. De rechtbank heeft nu geoordeeld dat onderzoek altijd nodig is. Ook bij kleine stijgingen.

Ingrijpende maatregelen

De Vlaamse minister van Economie en Landbouw Hilde Crevits (CD&V) zei in het parlementsdebat dat misschien harde en ingrijpende maatregelen nodig zullen zijn. Haar milieucollega minister Zuhal Demir (N-VA) zei dat de autoriteiten nu bij elke (vergunnings-)aanvraag voorzichtig zullen zijn en een individuele beoordeling moeten doen van elk dossier dat voorligt.

Uit het actualiteitendebat werd ook duidelijk dat Belgische ambtenaren al jarenlang proberen een afdoende juridische basis te leggen onder de PAS-registratie en dat de rechtbankuitspraak niet als een volledige verrassing komt. Dat leidde wel tot verwijten dat de overheid en de ministeries er de afgelopen jaren onvoldoende aan hebben gedaan.

Intensieve veehouderij

Minister Crevits zei dat de overheid veel (terugdringing van stikstof) verwacht van innovatieve verbeteringen, maar zei ook dat er vooral in de intensieve veehouderij maatregelen nodig zijn. En dat het daarbij niet alleen zal gaan om 'stikstof in de lucht', maar ook om 'chemicaliën in bodem en drinkwater' en 'biodiversiteit in de landbouw'.

De Vlaamse ministers hebben nu de opdracht gekregen om een juridisch waterdicht definitief Vlaams plan tegen stikstofvervuiling op te stellen. En dat kan niet alleen in de landbouw, maar ook in de rest van België grote gevolgen hebben voor allerlei hinderwetvergunningen en bouwplannen.