Onderzoekers en telers spitten samen dieper in bodem

Besouw teelt asperges, broccoli, prei en Chinese kool op 't Gruntehöfke in het Limburgse Grubbenvorst. Vanuit de begeleidingscommissie is hij al twintig jaar betrokken bij bodemkwaliteitsonderzoek. Daarvan kent hij Kouwenberg uit het Brabantse Beek en Donk.

'We deden eerder allebei mee aan het project 'Telen met toekomst'. Ik was actief in de vakgroep Vollegrondsgroente van de LLTB', zegt Besouw. Kouwenberg rolde van 'Telen met toekomst' en de verlenging daarvan door naar het project 'Bodemkwaliteit op zand'. 'Wij telen andijvie, bleekselderij en lente-ui.'

Organischestofbeheer en grondbewerking

Het project 'Bodemkwaliteit op zand' onderzoekt samen met telers de effecten van organischestofbeheer en grondbewerking op gewasopbrengst, bodemkwaliteit en stikstofverliezen vanuit Vredepeel. Marie Wesselink van WUR Open Teelten zegt dat telers onderzoekers een spiegel voorhouden. 'Ze dwingen ons de vertaalslag naar de praktijk te maken. Dat is precies de bedoeling van praktijkonderzoek.'

De mogelijkheden om de zandgronden te beheren, zijn zo divers als de teelten. Besouw wil verschraling op de lange termijn voorkomen.

Groenbemesters

'We doen steeds meer met groenbemesters, al is het oppassen met aaltjes. Winterprei toont hoe lastig dat is. We planten in juni. Veel groenbemesters zijn een najaarsteelt, maar dan staat de prei er. Als groenbemester kunnen we een zomergraan kiezen en dat gewas inwerken. De grond willen we zo kort mogelijk zwart hebben en toch niet met graan of gras het wortellesieaaltje vermeerderen.'

Besouw heeft veel opgestoken van discussies met vakgenoten en onderzoekers. 'De inzichten uit de discussies op open dagen en de deelname aan de werkgroep brengen je verder. Ik denk dat langlopend onderzoek veel brengt. Steek energie in die lange termijn, in fundamenteel onderzoek.'

Veranderingen

Kouwenberg zegt dat hij het meest heeft geleerd van het volgen van alle veranderingen die in een bodem plaatsvinden. 'Afhankelijk van wat je doet en wat het seizoen brengt, is het steeds anders. Hoe meer je meet, hoe meer je weet. Daarom hebben we voordeel van steeds betere analyses.'

Op zijn bedrijf heeft Kouwenberg per teelt een andere benadering. Als hij goed wil kunnen schoffelen, is het lastig om een grasgroenbemester met veel kleine haarwortels als voorteelt te hebben. Beschikt hij over een goede herbicide na die grasgroenbemester, dan kan hij toch goed mechanisch onkruid bestrijden in de volgteelt.

Perspotjes van andijvie planten

Bij het planten van de perspotjes van de andijvie blijken die een substantiële bijdrage aan de organische stof te leveren. 'Je brengt zo 10 ton per hectare. Dat is dus een voordeel.'

Kouwenberg pakt veel op uit de projectdeelname. 'Onze bijdrage is dat we het zo praktisch mogelijk houden. We leren over aaltjesbeheersing, volgen de nutriëntenbeschikbaarheid en deden mee met sensormetingen.'