'Veehouders is weinig tijd gegund en dat schuurt'

Achtergrond Varkens Michiel Elands 17 mei 2019 om 08:46uur

Gemeente Bernheze heeft in 2016 een rekensom gemaakt. Van de 1.700 bedrijven in de gemeente is bijna een derde verbonden aan de agrofoodsector en daarvan behoren 280 tot de primaire sector.

%27Veehouders+is+weinig+tijd+gegund+en+dat+schuurt%27

Bijna alle agrarische bedrijven in gemeente Bernheze zijn veehouderijen; de ene helft melkveehouderijen en de andere helft intensieve bedrijven en vooral varkens en kippen. 'Het zijn vaak innovatieve bedrijven. Bernheze is van oudsher een echt agrarische gemeente. Ik ken de worsteling die veel bedrijven nu doormaken', zegt CDA-wethouder Peter van Boekel.

Toen Provinciale Staten op 7 juli 2017 de versnelling transitie veehouderij aannamen, besloot de gemeente direct een proactieve houding aan te nemen. 'Wij willen onze veehouders met raad en daad bijstaan', zegt Van Boekel.

Denktank

Als wethouder en als lid van de denktank Duurzame veehouderij Noordoost-Brabant staat Van Boekel nauw in contact met de provincie. 'Ik zie dat de veehouders weinig tijd is gegund en dat schuurt en dat kaart ik aan. Daarnaast zie ik boeren die een houding hebben van 'mijn tijd zal het wel duren'. Maar het zijn toch echt de ondernemers die nu aan zet zijn.'

Het zijn toch echt de ondernemers die nu aan zet zijn

Peter van Boekel, wethouder gemeente Bernheze

• Lees ook: Veehouders moeten doorgaan, afbouwen of ombouwen

De wethouder schat in dat zo'n tachtig bedrijven de komende jaren gaan stoppen. Daarnaast is de vraag hoe andere ondernemers verdergaan: doorontwikkelen of omschakelen?

Extra functionarissen

Voor het eind van dit jaar moet elke veehouder, die niet aan de nieuwe emissienormen voldoet, een valide vergunningsaanvraag hebben ingediend. De gemeente verwacht een piek in de aanvragen richting het einde van het jaar. 'We zetten in ieder geval twee extra functionarissen in om iedereen op tijd te helpen.'

De gemeente heeft met veertig boeren persoonlijke gesprekken gevoerd. Daarnaast worden 'enkele tienduizenden euro's' ingezet voor extra advies. Van Boekel: 'Om de boer te helpen in zijn of haar proces. Het gaat niet alleen over de stenen of de dieren; het gaat om kijken naar jouw toekomst als ondernemer.'

Maatschappelijke druk

Bernheze voelt ook de keerzijde van de intensieve veehouderij. De maatschappelijke druk op de sector is onverminderd groot, ervaart Van Boekel. Hij schaart zich achter het Panorama Nederland van Rijksbouwmeester Floris Alkemade.

Die pleit voor een 'nieuwe deal tussen boer en maatschappij' met naast voedselvoorziening, waterbeheer en natuurherstel. Toekomstperspectief voor Van Boekel is een circulaire landbouw, het op een goede manier verbinden van stad en platteland en een diversiteit aan bedrijven in het buitengebied.

'Vooralsnog zie ik industrieel geleide veehouderijen, daarnaast familiebedrijven met neventakken én bedrijven die omschakelen naar biologisch of een andere bedrijfstak. Hoe dan ook: het agrarisch ondernemerschap kennen we al duizenden jaren en zal in mijn ogen nooit verdwijnen.'

Sloop-bonusregeling

Gemeente Bernheze heeft een sloop-bonusregeling voor boeren die stoppen, maar op het eigen erf blijven wonen. Ze kunnen in ruil voor de sloop van stallen maximaal 500 vierkante meter aan schuur of garage houden, terwijl dat voor andere inwoners maximaal 200 vierkante meter is. Als andere veehouderijen in de buurt liggen, kunnen panden ook als 'plattelandswoning' worden bestemd, zodat problemen met de geurcirkel worden voorkomen.