Weidevogelbeheer groeit mee met bedrijf

Achtergrond Friesland Ida Hylkema 03 apr 2019 om 12:43uur

Melkveehouder Jelte Bakker uit Ginnum is opgegroeid met weidevogelbeheer. Hij kreeg de passie voor weidevogels mee van zijn ouders en draagt deze weer over op dochter Wieke Marije, die bij hem in de maatschap zit. Ze vertelden hun verhaal vorige week op de Weidevogelkennisdag in Joure.

De maatschap heeft 170 melkkoeien en 150 stuks jongvee. Behalve weidevogelbeheer is ook de fokkerij een grote passie van de familie. Van de 85 hectare zit 36 hectare in legselbeheer en heeft 16 hectare een uitgestelde maaidatum. 10 hectare is maisland. Daarnaast pacht de familie 30 hectare natuurland van It Fryske Gea. De maatschap doet aan weidegang en heeft jaarlijks 300 ton vaste mest beschikbaar.

• Lees ook: Steenmarter rukt snel op in weidevogelgebieden

Het bedrijf is in de loop der jaren in omvang gegroeid en het weidevogelbeheer groeide met het bedrijf mee. 'Vanaf 1998 konden we beheersovereenkomsten afsluiten en kregen we geld voor wat we altijd al deden', zegt Bakker. Weidevogelbeheer is wel veranderd. 'Vroeger maaide je om de nesten heen, maar daar kom je er nu niet meer mee. Het is nu een totaalplaatje met plasdras en vaste mest.'

Camera's

Predatiebeheer hoort daar ook bij. Om een beeld te krijgen van de rovers in zijn land, plaatste de melkveehouder nachtcamera's op strategische plaatsen. 'Zo kun je zien wat er 's nachts allemaal langskomt. Als je niets op beeld hebt, kun je ook niets bewijzen. We willen koste wat kost de weidevogels houden.'

We zien natuurbeheer hier als een kans voor ons bedrijf

Jelte Bakker, melkveehouder in Ginnum

Bakker spotte onder meer een steenmarter, maar zag ook een kat een nest leegroven. Ook ratten blijken de nesten te kunnen vinden.

Clusters

In 1998 waren op alle percelen weidevogels te vinden, maar die zitten nu geconcentreerd op enkele percelen. Ze hebben zich steeds meer gegroepeerd in clusters. Daarmee kunnen ze samen de roofvogels verjagen, maar vormen ze tegelijkertijd een gemakkelijke prooi voor de predatoren. 'Je zou er eigenlijk een muur omheen moeten zetten.'

Maar dat is ook niet de bedoeling van weidevogelbeheer, vindt de Friese ondernemer. Hij geniet van de vogels en heeft zijn hele bedrijfsvoering erop afgestemd.

Vroeg maaien

Zo maait de melkveehouder al vroeg een deel van zijn land, voordat er kuikens in het hoge gras zitten. Bovendien kan hij daarmee eiwitrijk gras oogsten. Dit ter compensatie van het gewas van het land met uitgestelde datum, dat minder eiwit en VEM bevat. Alles wordt ingekuild in een lasagnekuil.

Ook voert de ondernemer bijproducten om de melkproductie, gemiddeld 9.000 kilo per koe, op peil te houden. Het kruidenrijke gras zorgt voor gezonde koeien.

Genieten

Biologisch is voor Bakker geen voorwaarde voor goed weidevogelbeheer, evenmin als extensief boeren. 'Je moet de passie hebben. Ik kan genieten van een mooi perceel Engels raaigras, maar ook van een perceel kruidenrijk grasland.'

Die passie wil de melkveehouder graag overdragen. Hij ontvangt basisscholen en geeft gastlessen aan studenten van het Nordwin College. 'We zien natuurbeheer als een kans en laten de maatschappij zien dat we goed op de vogels passen. Maar een gezonde bedrijfsvoering is net zo belangrijk. Het is een voortdurende afweging tussen dierenwelzijn, milieu en bedrijfskosten.'