Weinig alternatieven voor Vydate

Door een gaslek op het terrein van DuPont in La Porte, Texas, kwam de productie van Vydate in november 2014 stil te liggen. Als gevolg daarvan was de nematicide in het voorjaar van 2015 beperkt beschikbaar. De voorraden zijn nu op en telers moeten creatief zijn met de bestrijding van aaltjes.
Vydate 10G is een granulaat met als werkzame stof oxamyl. Het middel is werkzaam tegen aaltjes in aardappelen en veel andere gewassen. 'Het bijzonder van Vydate is dat het middel verreweg de breedste toelating heeft. Mocap 15G en Nemathorin 10G zijn dit voorjaar de enige alternatieven', zegt de onderzoeker van het HLB.
Mocap is toegelaten in aardappelen en Nemathorin in aardappelen en lelies. Voor uien, peen en suikerbieten zijn er geen alternatieven. Schepel: 'De meeste problemen verwacht ik bij uien en peen, gewassen die gevoelig zijn voor veel verschillende soorten aaltjes. Bij bieten hebben we veel resistente rassen en is het bouwplan de afgelopen jaren verruimd. In dat gewas verwacht ik minder problemen.'

Schoon perceel

Telers van uien en peen moeten op zoek naar ;schone' percelen, is het advies van Schepel. 'Als je voor de teelt drie percelen op het oog hebt, kies dan het schone perceel. Neem volgend jaar eventueel een minder schoon perceel en gebruik dan Vydate. Bij het HLB hebben we al een aantal percelen afgekeurd. Gezien het aantal monsters dat binnenkomt, zijn er telers die risico's nemen.'
Op percelen met een vrij nauwe teeltfrequentie peen en uien lopen telers extra risico. Ook een voorvrucht als graan op zavelgrond geeft elk jaar schadegevallen in ui, weet Schepel. Meer gras in het bouwplan, door bijvoorbeeld grondruil met veehouders, geeft meer kans op vrijlevende alen. 'Kijk goed waar het wel of niet goed kan gaan met de teelt van uien en peen.'
Als telers denken dat het meevalt met de aaltjes, is er kans op teleurstelling. 'Ik denk dat we er dit voorjaar als HLB wel bij worden geroepen als een gewas niet goed wil groeien, dat kan bijna niet anders. Voor de boer is dat slecht. Gebruik in ieder geval geen middelen die niet zijn toegelaten, want dat is slecht voor de hele sector', benadrukt Schepel.
Qua prijs verschillen Mocap 15G en Nemathorin 10G niet veel van Vydate. Het grote verschil is dat Vydate is toegelaten in veel verschillende gewassen. 'Gebruik Mocap en Nemathorin volgens het etiket en niet breder. Wie dat wel doet, loopt risico op gewasschade en residuen', waarschuwt Schepel. 'Kijk bij deze middelen goed naar het etiket.'
Mocap 15G en Nemathorin zijn alternatieven in de teelt van aardappelen. Bij een zware besmetting van aaltjes kan alleen voor Nemathorin 10G worden gekozen, omdat de maximale toelating voor Mocap 26 kilo per hectare is. De wijze van aanwending is gelijk aan Vydate. De verdeling in de rug is bij Vydate iets minder van belang omdat het middel beter oplosbaar is.
LTO-vakgroep Bomen en Vaste Planten heeft een vrijstelling aangevraagd voor het gebruik van Nemathorin in plaats van Vydate. Eind maart of begin april is bekend of die vrijstelling wordt verleend. Voor peen en uien, die direct worden opgegeten, is dat geen oplossing.
De onderzoeker van het HLB adviseert telers om uien in het voorjaar te beregenen, wanneer deze door droogte en lichte aantasting door aaltjes achterblijven. 'Uien hebben dan een slecht wortelstelsel. Door ze iets te beregenen - een paar keer 5 à 6 millimeter - kun je een gewas uien er bij een lichte aantasting door trekken. Bij een zware aantasting lukt dat niet.'
Profytodsd heeft vorig voorjaar met het biologische middel Nemater van fabrikant Pireco geëxperimenteerd. Nemater bestaat uit een hoog geconcentreerde samenstelling van specifiek werkende kruidenconcentraten op basis van water. Het zou een alternatief kunnen zijn voor percelen met een lichte aaltjesbesmetting.
De ingrediënten in het product hebben een bodemverbeterende en plantversterkende werking. Indirect heeft Nemater een effect op ziekten en plagen, omdat de schadelijke aaltjes naar grotere diepten trekken. Het gewas laat daardoor een gezondere groei zien.