Copa Cogeca waarschuwt voor plantoctrooien

Copa Cogeca waarschuwt de Europese landbouwministers voor de gevolgen van plantoctrooien. De organisatie pleit in navolging op belangenorganisaties als Bionext en LTO Nederland voor handhaving van het kwekersrecht. Hierin mag beschikbaar genetisch materiaal in principe vrij gebruikt worden voor het maken van nieuwe kruisingen.
In een persbericht verklaart Copa Cogeca dat de plantoctrooien de veredeling van gewassen sterk belemmeren. 'De patenten op planteigenschappen hebben grote gevolgen voor zowel boeren als consumenten en voor de voedselketen als geheel', vindt Henri Brichart, vicevoorzitter van Copa Cogeca.

Minder innovatie

Brichart wijst erop dat het vastleggen van genetische kenmerken resulteert in minder innovatie in de veredeling en minder biodiversiteit. Ook zullen de telers meer moeten betalen voor hun uitgangsmateriaal. Het betekent dat gewastelers niet altijd kunnen beschikken over de rassen die het beste passen bij hun bedrijf en hun teeltomstandigheden.
De bestuurder stelt dat genetische vooruitgang essentieel is om te voldoen aan de doelstellingen van een duurzame productie van voedingsgewassen. Hierbij horen ook de uitdagingen, zoals hoe in de teelt om te gaan met de gevolgen van klimaatverandering en geleidelijk minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en mineralen.
De octrooien leveren volgens Copa Cogeca zeker geen positieve bijdrage aan de wereldwijde voedselvoorziening. Het is maar de vraag of het lukt om tot en met 2050 de totale voedselproductie met 60 procent te laten stijgen.
Aanleiding voor de reactie van Copa Cogeca is het besluit van het Europese Octrooibureau om opnieuw patenten op planteigenschappen ontstaan uit klassieke veredeling te erkennen. Deze patenten betreffen een broccolivariëteit van een Britse zaadfirma met anti-carcinogene stoffen en een tomatenras van een Israëlische veredelaar met een uitzonderlijk hoog drogestofgehalte. Ook is onlangs nog een octrooi toegekend aan Syngenta voor een paprikasoort zonder pitten.

Geen uitvindingen

Copa Cogeca benadrukt dat deze gepatenteerde eigenschappen vrij voorkomen in de natuur. Het zijn geen uitvindingen of kunstmatige fabricages, maar eigenschappen die vanuit een moederplant zijn ingekruist of het resultaat zijn van selectieprocessen.
Gevolg van deze patenten is dat voor de teelt van elke broccolivariëteit, tomatenras of paprikaras met de betreffende eigenschappen zaadfirma's en telers licenties moeten afdragen aan de patenthouder.
Bij de Europese koepel voor landbouworganisaties bestaat aansluitend de vrees dat naast de genetische belemmering de plantoctrooien de grotere veredelingsbedrijven in de kaart speelt. Vooral deze bedrijven hebben waarschijnlijk voldoende financiële armslag om de octrooien aan te vragen, optimaal te exploiteren en juridisch te verdedigen, mocht dat nodig zijn.