Ontwikkelruimte voor intensieve sectoren behouden

Ilona LesscherIedere sector moet zijn eigen mestprobleem oplossen. Dijksma houdt daar onverkort aan vast. In 2013, net een paar maanden na haar aantreden in het kabinet-Rutte II, gaf zij in reactie op Kamervragen al aan dat varkens- en pluimveerechten ook vanaf 2015 in stand blijven. Maar ook dat een rechtenstelsel voor rund-/melkvee voor de hand ligt om ongecontroleerde groei van de rundveesector te voorkomen en vanuit oogpunt van rechtsgelijkheid.
Inmiddels is het juli 2015 en is de melkveehouderij door haar ‘eigen fosfaatplafond geknald’, om Dijksma’s woorden te gebruiken. Naast varkens- en pluimveerechten komen er voor de melkveehouderij fosfaatrechten. Varkens- en pluimveerechten, die door de kooplust van melkveehouders in een maand tijd bijna 20 euro duurder werden, mogen niet voor de melkveehouderij worden aangewend.
In een interview met Boerderij geeft de staatssecretaris aan het ook niet fair te vinden om de ruimte van de ene sector in te boeken voor een andere sector, terwijl de varkenshouderij midden in een transitie zit en perspectief ziet voor een andere manier van produceren. De bewindsvrouw zet zich met woord en daad in voor een ‘vitale varkenshouderij’.
Door de schotten tussen de sectoren te handhaven, voorkomt Dijksma dat de intensieve veesectoren worden leeggezogen. En met een eigen rechtenstelsel voor de melkveehouderij dwingt ze die sector de eigen overschotten op te lossen. Want mest is waar het allemaal om draait.
De pluimveehouderij heeft de mestverwerking en mestafzet goed op de rails. Onder andere door de mestverwerkingsfabriek BMC in Moerdijk. Een derde van de Nederlandse pluimveehouders is daarvan lid en heeft een leveringsplicht. Van alle in Nederland geproduceerde pluimveemest komt nog maar 5 procent op Nederlandse bodem.
De varkenshouderij is nog niet zover. De mestafzet verloopt daar op dit moment uiterst moeizaam en als dat al lukt, dan is het tegen prijzen van soms wel 25 euro per kuub. Die situatie dwingt de sector om aan mestverwerking een versnelling te geven. Voor de korte termijn moet meer mest scheiden in een dunne en dikke fractie soelaas bieden.
En voor de langere termijn... De mestverwerkingsinitiatieven van onder andere loonbedrijf Peters in Odiliapeel en Mestac in Best zijn bijna operationeel, terwijl Greenferm in de vergunningsprocedure zit. Er zitten meer initiatieven in de pijplijn, maar het is ook wachten op varkenshouders die intekenen. Nog genoeg uitdaging om de ontwikkelruimte die de staatssecretaris veilig heeft gesteld ook waar te maken.