Op de bres voor positie agrarische vrouwen

Anne-Marie RopsDaar kwam onlangs naar voren dat er bij een bedrijfsovername van man op vrouw, bijvoorbeeld bij ziekte of overlijden, overdrachtsbelasting moet worden betaald als de partners buiten gemeenschap van goederen getrouwd zijn. ‘In de familiesfeer geldt vrijstelling van overdrachtsbelasting, dat hoort ook voor deze situatie te gelden’, legt Koning uit. ‘LTO heeft hierover actie ondernomen richting het ministerie om dit aan te passen.’
Op verzoek van Vrouw & Bedrijf pakte het sociaal-economische beleidsteam ook een vraag op over huwelijksvoorwaarden. ‘Daarin kun je in een finaal verrekenbeding afspreken hoe je gaat verrekenen bij overlijden of echtscheiding’, zegt Koning. ‘Je kunt een verdeling afspreken op basis van 50-50 procent, maar ook andere percentages zijn mogelijk. Je kunt ook denken aan een soort ingroeiregeling, waarbij bijvoorbeeld de eerste jaren een regeling geldt van 70-30 procent en na bijvoorbeeld tien jaar huwelijk een verdeling van 60-40 procent en na 15 tot 20 jaar een 50-50 procentsverdeling.’
Ook tussentijds zijn de huwelijksvoorwaarden hierop aan te passen. ‘Maar het probleem was dat de Belastingdienst niet wilde uitsluiten dat bij een andere verdeling dan 50-50 geen sprake zou zijn van schenkbelasting.’
LTO Nederland legde het verzoek voor aan de Belastingdienst of zij ook bij wijziging van huwelijksvoorwaarden naar een andere verdeling dan 50-50 schenkbelasting wilde uitsluiten. Na twee jaar kwam er onlangs antwoord.
Het risico op schenkbelasting is vrijwel nul als huwelijksvoorwaarden worden gewijzigd of bij een andere verdeling dan 50-50. Alleen als de huwelijksvoorwaarden in het zicht van een scheiding worden aangepast, wil de Belastingdienst op voorhand niet uitsluiten dat er eventueel schenkbelasting kan worden geheven.
Iedere provincie organiseert haar eigen activiteiten voor agrarische vrouwen. ‘Wij organiseerden in maart, samen met de afdelingen in Flevoland, een avond over wat er op je af komt bij een overlijden binnen een agrarisch bedrijf’, vertelt Anita Huijsmans. ‘Sprekers waren een weduwe met een agrarisch bedrijf en een juriste. Er kwamen zo’n negentig mensen op af.’
Ook andere activiteiten lopen goed. Zoals ontwerp en aanleg van een boerderijtuin door een tuinarchitect, een excursie naar het uiensorteer- en handelsbedrijf Gebroeders Van Liere en een themabijeenkomst ‘Zij maakt het verschil’, waarbij een test over persoonlijke drijfveren en motivaties centraal stond.
In Gelderland kwamen ook veel vrouwen af op de ‘Zij maakt het verschil’-avond. Inmiddels zijn hier vervolgavonden gehouden, waarbij deelnemers in kleine clubjes aan de keukentafel dieper ingingen op de test. ‘Dat was absoluut van meerwaarde’, zegt Katrien Hupkes. ‘Dergelijke bijeenkomsten lopen goed, maar tuinbezoeken hoeven wij echt niet te organiseren. Daar krijgen wij geen vrouwen voor.’

Boekhoudrapport

Noord-Hollandse vrouwen konden terecht op drie avonden waar accountantskantoor WEA uitleg gaf over het boekhoudrapport en het maken van een liquiditeitsbegroting. ‘Daar blijft behoefte aan’, weet Willemien Koning.
Dat blijkt ook uit een peiling over het nieuw leven inblazen van de voormalige opleiding Economische Vorming Agrarische Vrouwen (EVAV). ‘De animo hiervoor lijkt groot’, vertelt Anneke van Dijk, beleidsadviseur Vrouw & Bedrijf. ‘Steeds weer komen er nieuwkomers, vrouwen die gaan trouwen of samenwonen met een boer. Vaak weten zij niet veel af van het bedrijf. Via een moderne variant van de EVAV kunnen ze kennis opdoen over de boekhouding en financiering. Momenteel verkennen we de mogelijkheden voor een dergelijke opleiding.’